17 september 2024

Vanaf 1 juli 2024 betalen volwassen Oekraïense vluchtelingen met eigen inkomsten volgens deze regeling een eigen bijdrage als zij gebruik maken van gemeentelijke opvang. Naar aanleiding van de regeling stelde 50PLUS Amstelveen begin september vragen, waarop de antwoorden inmiddels ontvangen zijn.

Op de vraag of het college op de hoogte is van deze regeling werd bevestigend geantwoord.

Hoeveel Oekraïners worden per 1 juli 2024 opgevangen in Amstelveen en hoeveel Oekraïners (exact of op basis van een beste schatting) daarvan hebben op dit moment betaald werk?
“In de gemeentelijke opvang verblijven op dit moment circa 440 ontheemden uit Oekraïne, waarvan circa 120 kinderen. Wij verwachten dat ongeveer 120 ontheemden in de gemeentelijke opvang over eigen inkomsten beschikken. Dit is nu nog een schatting. De verwachting is dat we eind dit jaar een exacter aantal kunnen geven.”

Hoeveel Oekraïners, dan wel Oekraïense gezinnen, verblijven op een locatie waar eten wordt gekookt dan wel een maaltijd voor hen wordt gekookt en genuttigd?
“In alle locaties van de gemeentelijke opvang zijn kookvoorzieningen. De ontheemden uit Oekraïne zijn zelf verantwoordelijk voor de bereiding van de maaltijden. Er zijn geen ontheemden waarvoor de gemeente de maaltijden verzorgt.”

Op onze vierde vraag of het college het redelijk vindt om ontheemden met een eigen inkomen te laten bijdragen aan de kosten van hun verblijf en zo mee te laten betalen aan de voorzieningen die Amstelveen al haar inwoners biedt werd bevestigend geantwoord.

Wat heeft het college van B&W van Amstelveen geregeld om de eigen bijdrage per 1 juli 2024, zoals hierboven genoemd, te innen?
“Gemeente Amstelveen is bezig met de voorbereidingen voor de inning van een eigen bijdrage voor gas, water en licht bij Oekraïners die over eigen inkomsten beschikken. Op 1 juli jl. trad een wet in werking die dat verplicht stelt omdat ook andere groepen vluchtelingen een eigen bijdrage betalen als ze een eigen inkomen hebben.

Gemeenten hebben tot 1 januari 2025 de tijd om de wet uit te voeren. In Amstelveen hebben we ervoor gekozen om dit zorgvuldig te doen. Voor de zomer is een projectgroep gestart
om de inning te organiseren. Het invoeren van de eigen-bijdrage-systematiek is een complexe administratieve opgave.

Ook vergt het veel en duidelijke communicatie met de groep ontheemden die in de gemeentelijke opvang verblijven [sic]. Ook de VNG spreekt van een complexe opgave en kijkt hoe zij gemeenten kan ondersteunen bij de invoering.”

Indien het innen van de eigen bijdrage nog niet is geregeld, wat is daar dan de oorzaak van? En heeft u dan het voornemen om dit met terugwerkende kracht, per 1 juli 2024, te innen?
“Zoals in het antwoord op vraag 5 reeds is aangegeven willen wij de invoering van de eigen-bijdrage-systematiek zorgvuldig doen. De regelgeving is in juni afgerond en conform ons uitgangspunt over zorgvuldigheid, hanteren we de ingangsdatum van 1 januari 2025.

Voor de uitvoering van de regeling moeten we kunnen vaststellen of de ontheemden over eigen inkomsten beschikken. Een complicerende factor hierbij is het signaal dat dit inzagerecht voor gemeenten nog niet is geregeld. Het is nog niet duidelijk wanneer deze omissie wordt gecorrigeerd zodat we rekening moeten houden met een vertraagde invoering van de eigen-bijdrage-systematiek.”

Kunt u aangeven dat wanneer er een “eigen bijdrage Oekraïners” wordt ontvangen hoe veel dit naar verwachting op jaarbasis zal zijn en waar die in de gemeentelijke financiën wordt verantwoord? En heeft u enig zicht op het totale financiële effect van deze regeling voor de gemeente Amstelveen?
“De inkomsten uit de eigen bijdrage worden in mindering gebracht op de totale bijdrage die we vanuit het ministerie van J&V [Justitie en Veiligheid – red.] ontvangen ter dekking van de kosten voor de opvang van ontheemden uit Oekraïne.

Per saldo heeft de gemeente hier geen financieel voordeel van.
De gemeente registreert de bedragen die de ontheemden betalen aan eigen bijdrage en verantwoordt deze middelen aan het Rijk. De inkomsten uit de daadwerkelijk ontvangen bijdragen worden in mindering gebracht op de totale specifieke uitkering die de gemeente in een boekjaar ontvangt voor de opvang van ontheemden uit Oekraïne.

Vooralsnog is het verder zo dat de uitvoeringskosten voor het invoeren van de eigen-bijdrage-systematiek door de gemeenten moeten worden gedragen.”

Als de uitvoering van deze wijziging niet kan worden uitgevoerd heeft u dan voornemens om, net als meerdere gemeenten al toepassen, de eigen bijdrage aan de welwillendheid van de Oekraïners over te laten?
“Ons streven is uiteraard om de inning van de eigen bijdrage conform de regelgeving uit te voeren. Wanneer dat niet mogelijk is ontstaat een nieuwe situatie die nieuwe keuzes vergt. Wanneer die situatie zich voordoet zullen wij u hierover informeren.”