Verkeersveiligheid is ook je eígen verantwoordelijkheid!

Er moet nog meer aandacht komen voor verkeersveiligheid, met name voor ouderen en scootmobiels. Maar verkeersveiligheid is óók de eigen verantwoordelijkheid van de weggebruiker zelf!

50PLUS vindt dat verkeersveiligheid niet alleen de verantwoordelijkheid van de overheid is, maar óók van alle weggebruikers zelf. “Het is heel erg dat bij maar liefst een derde van de verkeersslachtoffers meespeelde dat het slachtoffer geen gordel droeg”, zei Kamerlid Corrie van Brenk in een debat in de Tweede Kamer. “We hebben blijkbaar een wettelijk verbod, veel handhaving en hoge boetes nodig om mensen te weerhouden van het appen op de fiets of achter het stuur. Verkeersveiligheid heeft óók een aspect van mentaliteit en eigen verantwoordelijkheid van ons als samenleving zelf. Dat mag ook weleens gezegd worden!”

Seniorvriendelijke wegindeling

50PLUS pleit voor een intensiever handhaving, strenger straffen en een betere fietsverlichting. “We maken ons zorgen over de meest recente ongevalscijfers van de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV); het aantal verkeersslachtoffers stijgt”, constateerde een bezorgde Corrie van Brenk. “We maken ons met name zorgen over het toenemend aantal ouderen en scootmobielers. De minister wil geen deelplannen, maar wat kan er gebeuren om deze groepen te helpen? 50PLUS pleit voor een seniorvriendelijke wegindeling en we willen van de minister weten hoe staat met de noodknop op de scootmobiel. De minister zegt te wachten op vervolgonderzoek van SWOV, maar zo lang kunnen we toch niet wachten om de scootmobiel veiliger te maken?”

Aanhoudende problemen bij CBR

Corrie van Brenk vroeg opnieuw aandacht voor de aanhoudende problemen bij het CBR. Door de achterstanden bij die organisatie mogen ouderen die wachten op verlenging van hun rijbewijs nu wel een jaar lang doorrijden in Nederland, maar níet in het buitenland. Het Kamerlid wees de minister er op dat voor die ouderen de grens overgaan voor een dagje uit of voor een vakantie is er niet bij is. •

 

► Inbreng van Kamerlid Corrie van Brenk bij het commissieoverleg Verkeersveiligheid met minister Van Nieuwenhuizen (I&W):  

“We weten allemaal dat er veel aandacht nodig is voor verkeersveiligheid. Het aantal verkeersslachtoffers blijft immers stijgen. Ook nadat deze minister haar Strategisch Plan Verkeersveiligheid had gepresenteerd. Dat is natuurlijk heel vervelend.

Toch wil ik de andere kant eens belichten. De overheid kan een grote bijdrage aan verkeersveiligheid leveren; dat is nodig en daarover houden we de vinger aan de pols. Maar mensen hebben óók een eigen verantwoordelijkheid. Het is heel erg dat bij maar liefst een derde van de verkeersslachtoffers meespeelde dat het slachtoffer geen gordel droeg. We hebben blijkbaar een wettelijk verbod, veel handhaving en hoge boetes nodig om mensen te weerhouden van het appen op de fiets of achter het stuur. Mensen negeren rode kruizen op de snelweg, gaan langzaam rijden om in het voorbijgaan filmpjes te maken van ongelukken, of gaan met een paar glazen op achter het stuur zitten. Verkeersveiligheid heeft óók een aspect van mentaliteit en eigen verantwoordelijkheid van de weggebruiker, van ons als samenleving zelf! Dat mag ook weleens gezegd worden.

In het verlengde hiervan pleiten wij voor een intensiever handhaving. Wordt een deel van die half miljard euro die de minister aangekondigd heeft te gaan steken in verkeersveiligheid daaraan besteed? Daarnaast vroeg ik bij de begrotingsbehandeling I&W naar het aanscherpen van sanctionering, er werd doorverwezen naar de minister van J&V. Je kunt er campagne op campagne tegenaan gooien, maar dat helpt niet afdoende, getuige de cijfers. Blijkbaar passen mensen hun gedrag pas aan als zij het voelen in de portemonnee. In die zin is het goed dat sinds 1 januari ook de strafmaxima op zware verkeersdelicten zijn verhoogd. Maar er kan meer. Wat te denken van sterke verhoging of inkomensafhankelijk maken van boetes? Of een puntensysteem?

In haar monitor Verkeersveiligheid stelt SWOV dat de dalende trend in het aantal verkeersdoden tot stilstand is gekomen. Sterker nog, het lijkt weer te stijgen. Gezien de huidige situatie wordt de doelstelling van maximaal 500 verkeersdoden en 10600 verkeersgewonden in 2020 onhaalbaar geacht. Te hoog. Een schrikbarende constatering. Verder valt opnieuw op dat tweederde van de verkeersdoden valt op gemeentewegen, en op 50 kilometer-wegen. Ook het aantal ouderen onder de slachtoffers neemt toe, maar ten dele te verklaren door de vergrijzing. Ook het aantal scootmobielers dat betrokken is bij een ongeval stijgt. De minister wil geen gericht plan voor ouderen, maar een integrale aanpak. Met deze cijfers is het dus zaak om de grootste problemen nóg gerichter aan te pakken. Dus: gemeenten ondersteunen bij hun aanpak. Zorgen dat de scootmobiel in rap tempo veiliger wordt. 

En een seniorvriendelijke weginrichting! Hoe staat het daarmee? SWOV heeft immers ook aanbevolen om bij ontwerp van het verkeerssysteem uit te gaan van de oudere mens als norm. Wat doet de minister met die aanbeveling?

En dan nogmaals, ik zei het al, over een noodvoorziening op de scootmobiel. De minister wilde nogmaals een onderzoek door SWOV laten uitvoeren, waarin een noodvoorziening en voertuigveiligheid werd meegenomen. Dat is raar, want het SWOV heeft in haar rapport over scootmobielen vorig jaar al geadviseerd om een noodvoorziening op te nemen. Nu vernemen wij dat aanvullend onderzoek pas eind volgend jaar (!) klaar is. Dat wil toch niet zeggen dat we pas eind volgend jaar verder kunnen met veiligheidseisen? Diezelfde SWOV heeft immers ook vastgesteld dat het aantal ongevallen hiermee significant stijgt. Wat gaan we nú doen?

SWOV constateerde recent in een ander onderzoek: ”De bevindingen wijzen erop dat appen onafhankelijk van de positie van de telefoon invloed heeft op motorische, visuele en cognitieve aspecten van autorijden. Er is dus geen reden om aan te nemen dat het veiliger is om tijdens het autorijden de telefoon in de houder te bedienen dan in de hand”. De conclusie was dat het vanuit verkeersveiligheidsoogpunt ongewenst is een telefoon in een houder te bedienen. Daar zitten we dan, met ons wettelijk appverbod waarbij het toegestaan in een telefoon in de houder te bedienen. Graag reactie. Is de minister bereid nader onderzoek te laten uitvoeren om de wetgeving te concretiseren?

Tot slot wil ik nogmaals aandacht vragen voor kwalitatief goede fietsverlichting. Al eerder werd een motie onzerzijds verworpen. 50PLUS heeft begrepen dat het tricky is mensen te gaan beboeten omdat zij slechte fietsverlichting voeren, terwijl veel mensen helemaal zonder verlichting fietsen. Met andere woorden, men zal denken: héb ik een lamp op mijn fiets, is het wéér niet goed. Dat is ook begrijpelijk. Kunnen we het dan niet over een andere boeg gooien: kwaliteitseisen vaststellen en de verkoop van lampjes die hier niet aan voldoen, verbieden? Bijvoorbeeld door een minimaal aantal lux? Dan leg je het niet zo bij de consument neer.

In de voortgangsbrief meldt zij dat Rijkswaterstaat lichtvoering door fietsers zou registreren. Is er al iets meer te zeggen over vervolgacties?

Tot slot, vorige week las ik bij EenVandaag een bericht over gemeenten, in dit geval Breda, die zebrapaden weghalen omdat veel automobilisten die in feite negeren. Dat creëert een onveilige situatie, dus halen we die maar weg, dan is het voor voetgangers veiliger, is eigenlijk de redenering. En dat terwijl het gewoon een overtreding is als automobilisten níét stoppen voor een zebrapad.”

© 5 januari 2020