Op naar een circulaire economie!

50PLUS staat voor een circulaire economie; daar heeft Kamerlid Corrie van Brenk de afgelopen jaren zich breed voor ingezet. We pleiten nu voor statiegeld op blikjes, samen met de Statiegeldalliantie. Het aantal blikjes in het zwerfafval neemt immers niet af, maar toe.

Naast het statiegeld op blikjes pleit 50PLUS ervoor aan te haken bij de statiegeldregeling voor plastic flesjes. “Zo slaan we twee vliegen in één klap”, vindt Corrie van Brenk. De fractievoorzitter van de 50PLUS-fractie in de Tweede Kamer stelde tijdens het commissieoverleg ook vragen over het Plastic Pact, over wegwerpkoffiebekers en het beleidsprogramma circulair textiel. •

De inbreng van fractievoorzitter Corrie van Brenk bij de commissievergadering over de circulaire economie met staatssecretaris Van Veldhoven van Infrastructuur en Waterstaat:

Statiegeld op blikjes
Vorige week, op 24 november, startte de statiegeldalliantie opnieuw een campagne om nu eindelijk eens te komen tot het heffen van statiegeld op blikjes. De staatssecretaris wil het nog even aanzien tot volgend jaar, maar de Alliantie stelt dat het aantal blikjes in het zwerfafval met 19% is toegenomen de afgelopen jaren. Uit een rapportage van RWS in samenwerking met de ‘Zwerfinator’ blijkt dat blikjes maar liefst 2,7 keer zo veel bijdragen als flesjes aan het plastic zwerfafval. 50PLUS zegt: staatssecretaris, Yes you can! en haak hiermee aan bij het besluit dat voorligt over de plastic flesjes. Waarom niet alles in één keer regelen? Alles wijst erop dat het niet beter zal gaan in de nabije toekomst. En betrokken partners zijn enorm gemotiveerd: alle waterschappen en provincies hebben zich aangesloten, en op 6 of 7 gemeenten uitgezonderd ook alle Nederlandse gemeenten. En talloze bedrijven en organisaties hebben zich aangesloten. Dus ga het regelen!

Wegwerpkoffiebekers
50PLUS heeft zich eerder, met succes, hard gemaakt voor het terugdringen van het gebruik van wegwerpkoffiebekers, bijvoorbeeld door het geven van korting bij gebruik van een eigen beker. In het vorige schriftelijk overleg wilde de staatssecretaris niet toe naar een verbod op plastic koffiebekers, maar is zij bereid te komen tot bindende en ambitieuze afspraken om het gebruik verder terug te dringen?

Plastic Pact
Zoals bekend is er een Plastic Pact afgesloten, overigens ook op Europees niveau, met ca 75 deelnemende partijen. Dat is heel mooi, minder mooi is dat de eerste actie, de nulmeting, wat teleurstellend verliep. Dat vond ook de staatssecretaris. Maar, zo zei ze ook, dat is normaal, dat zijn kinderziekten, dat gaat in de toekomst wel beter. Heeft zij inmiddels signalen, bijvoorbeeld via de Stuurgroep, dat dit inderdaad de goede kant uit gaat?
En verder is het natuurlijk zo dat dit Pact op vrijwillige basis gesloten is, dus door partijen die gemotiveerd zijn er iets van te maken. Wat doet de staatssecretaris richting niet-deelnemende of minder gemotiveerde deelnemers? Want ook daar is heel veel te halen. Daarbij is het misschien nog wel het belangrijkste de consument bewust te maken en te houden van zijn plasticgebruik, de mogelijke alternatieven en de macht van de consument richting fabrikant. Welke aandacht heeft de staatssecretaris daarvoor?

Circulair textiel
50PLUS is blij dat er nu een beleidsprogramma circulair textiel is opgesteld. Zeer nodig, aangezien de kledingindustrie één van de vervuilendste industrieën ter wereld is. Dat dwingt ons allen tot een urgente aanpak. Het programma zelf is niet heel uitgebreid, maar de belangrijkste punten worden zeker geraakt. Duurzamer produceren is heel belangrijk, maar ook hier begint het bij de consument. Die beïnvloedt met zijn vraag het aanbod. Grote goedkope ketens met (goed beschouwd) synthetische wegwerpkleding triggeren de consument tot zoveel mogelijk kopen, het kost immers toch niet veel. Daar moeten we van af. Kledingruilparty’s zijn mooi, maar de consument zou zich meer bewust moeten zijn van de vervuiling die dit veroorzaakt. Heb je echt dat twintigste T-shirt nodig? Hoeveel spijkerbroeken liggen er al in je kast? Dat zijn vragen die mensen zich zouden moeten stellen. Wanneer kunnen we een communicatiecampagne verwachten? En welke acties worden er ondernomen door, of jegens deze ketens, om kledingvervuiling terug te dringen?

Microplastics
De Europese commissie heeft in haar plan voor Circulaire economie al aangegeven meer aandacht te hebben voor microplastics die vanuit kleding in het afvalwater terechtkomen. In hoeverre is daar op nationaal niveau aandacht voor? Zowel door het ‘opvangen’ in wasmachinefilters als door het ontwikkelen van duurzaam textiel. Wat er niet in het water komt, hoeft er ook niet te worden uitgehaald, zeg ik als rechtgeaard ambassadeur SDG 6.

Green deal afvalstoffen
Het venijn zit in de staart: Onze motie van 27 juni 2017, die aangenomen is, ging over de Green deal afvalstoffen die eind 2017 afliep, met het verzoek de regering met voortvarendheid belemmeringen weg te laten nemen om te zorgen voor het terugwinnen van waardevolle grondstoffen uit afvalwater en het leveren van herwonnen grondstoffen.
Ik vraag de staatssecretaris wat daar nu van terecht is gekomen. Jaren later, na een Rapport Taskforce Herijking afvalstoffen. Nou, de ‘force’ is niet te merken. Er is nog steeds geen wettelijke basis om struviet uit afvalwater te hergebruiken en te hergebruiken. 1, 2, 3, komt er nog wat van? Of zijn de afgelopen 4vierjaar verloren jaren, want er is niets bereikt. Versnellingstafels, taskforces en andere rookgordijnen leveren niets op. Of wel, staatssecretaris?”

© 2 december 2020