Verkenners zijn géén informateur

50PLUS pleit voor een duidelijke scheiding tussen de rollen van de verkenners en die van de informateur. Verkenners zijn géén informateur: “Praten over posities van Kamerleden behoort níet tot hun taak”, aldus Liane den Haan bij het debat in de Tweede Kamer. Daarnaast pleitte Liane voor verkenners die niet direct betrokken zijn bij de actuele politiek.

{youtube}8-Kef1DTwC0{/youtube}

Net als alle andere partijen in de Tweede Kamer wilde ook 50PLUS tekst en uitleg over een aantal zaken die ervoor gezorgd hebben dat de situatie in de verkennende fase van de kabinetsformatie zo ontspoord is. Liane den Haan gaf aan het te betreuren dat het proces door een onhandige maar menselijke fout stil is komen te liggen. Het Kamerlid van 50PLUS maakte tijdens het debat ook duidelijk dat de nieuwe verkenners hun focus uitsluitend op de inventarisatie van de diverse partijstandpunten moeten toespitsten. “Er moet een heldere scheiding zijn met de rol van een informateur. Praten over posities van Kamerleden behoort niet tot hun taak”, aldus Liane.

Vooringenomenheid voorkomen

50PLUS vroeg om een duidelijke taakomschrijving voor zowel de verkenners als voor de informateur, zodat er een glasheldere afbakening is tussen hun rollen. Naast een zestal vragen aan de oud-verkenners Annemarie Jorritsma en Kajsa Ollongren gaf Liane den Haan ook nog een verzoek mee: “Het lijkt ons beter om in de toekomst verkenners te benoemen die niet direct bij de actuele politiek betrokken zijn. Die afstand kan vooringenomenheid en sturing voorkomen in een open en transparante verkenning”. •

  
De volledige inbreng van Tweede Kamerlid Liane den Haan bij het debat over de ontstane situatie in de verkennende fase van de kabinetsformatie:

“Mijn eerste optreden in deze politieke arena, daar waar ik gisteren op onze eerste dag als volksvertegenwoordigers meer het gevoel kreeg van een circusarena. En dan over een onderwerp waar we eigenlijk met elkaar helemaal geen debat over hadden moeten voeren. De verkenning had nu al afgerond moeten zijn en we hadden hier met elkaar moeten staan om te praten over de uitkomsten daarvan. Maar ja, op ‘hadden’ bouw je geen nieuw kabinet en laat duidelijk zijn dat ook wat 50PLUS betreft nog meer tekst en uitleg moet komen over een aantal zaken.

Vorige week dinsdag mocht ik op bezoek bij de toenmalige verkenners mevrouw Jorritsma en mevrouw Ollongren. Een prettig gesprek, waarin gesproken is over de belangrijkste punten die voor onze partij van belang zijn in een kabinetsformatie en hoe 50PLUS kijkt naar een toekomstig te vormen kabinet. Ik betreur het dan ook zeer dat dit proces is komen stil te liggen. Mevrouw Jorritsma en mevrouw Ollongren hebben hun taak als verkenners per direct neergelegd, dat was het enige juiste om te doen.

Gisteren en vandaag hebben we met elkaar de Nederlandse burger niet veel reden gegeven om hun vertrouwen in de politiek te laten groeien. Het gesoebat dat nodig was over stukken is mijns inziens volkomen misplaatst. Beter was het geweest aan de Kamer meteen volledige openheid van zaken te geven. Ook een premier die voor de camera zegt niet over collega Omtzigt te hebben gesproken, en naar nu blijkt dat wel te hebben gedaan schaadt het vertrouwen. Dat is wat 50PLUS betreft onacceptabel gedrag van de demissionair premier.

Ons land verkeert in een enorme crisis, de samenleving verhardt, mensen willen hun vrijheid – hun leven terug, er is onrust over het vaccinatiebeleid, ondernemers willen weer aan de slag en ons land heeft dus een regering nodig die met al deze problemen voortvarend aan de slag gaat.

Alvorens toe te komen aan mijn vragen, wil ik hier wel gezegd hebben dat ik ervan uit ga dat de eventueel nieuwe verkenners hun focus puur en alleen op het onderzoeken van de verschillende coalitiemogelijkheden zullen toespitsen, waardoor een heldere scheiding met de rol van een informateur duidelijk is. Praten over posities van Kamerleden behoort niet tot hun taak. Het enorme tumult dat is ontstaan rondom collega Omtzigt vind ik weerzinwekkend. Het betreft hier een gerespecteerde collega die, en ik ken hem al lang vanuit mijn vorige functie, mijns inziens wars is van decorum, positie of status en puur en alleen voor de inhoud en het belang van burgers gaat. Dit verdient hij niet.

Ik wil graag het volgende meegeven:

1. Gezien de ontstane ontwikkelingen lijkt het 50PLUS belangrijk dat er een duidelijke plus specifieke taakopdracht komt voor de verkenners. Opdat niet weer, nu of in de toekomst, verkenners buiten de kaders acteren die wenselijk en nodig zijn.

2. Voor 50PLUS is het tevens wenselijk om in aansluiting op het voorgaande ook een taakopdracht met heldere kaders voor die van informateur op te stellen, om mogelijke toekomstige problemen te voorkomen. De scheiding tussen de rol van verkenner en informateur dient glashelder te zijn.

Dan onze vragen aan de mevrouw Jorritsma en mevrouw Ollongren:

1. 50PLUS begrijpt dat de gefotografeerde notitie onder de verantwoordelijkheid valt van de verkenners. Maar 50PLUS wil graag weten wie de notitie heeft opgesteld en hoe deze tot stand is gekomen.

2. Zijn mevrouw Ollongren en mevrouw Jorritsma het met ons eens dat het in een verkenning alleen zou moeten gaan over de belangrijkste punten die partijen straks willen inbrengen in de formatie en met wie zij een eventuele samenwerking zien zitten in een toekomstig kabinet?

3. En als zij het met voorgaande eens zijn, hoe duiden de voormalig verkenners dan het deel over Omtzigt uit de notitie dat naar buiten is gekomen?

4. 50PLUS wil ook duidelijkheid van de voormalige verkenners over wat volgens hen bedoeld is met ‘je moet wat met Omtzigt. Minister maken’. Met welke intentie is die opmerking ‘positie elders’ terechtgekomen in de verkennersnotitie?

5. Wat wordt bedoeld met ‘onderhandelingsstijl Hoekstra’ en welk effect hebben onderhandelingsstijlen op een verkenning volgens mevrouw Ollongren en Jorritsma?

6. Waarom hebben ook de verkenners ontkend dat er gesproken is over collega Omtzigt?

Het lijkt erop dat niet alleen premier Rutte heeft gelogen over of er wel of niet gesproken is over collega Omtzigt, maar ook de verkenners. De notulist heeft kennelijk als enige geluisterd. Hebben de verkenners nog geprobeerd om de opmerking over Omtzigt uit de notulen te halen?

Tot slot willen wij nog iets meegeven. Het lijkt volgens 50PLUS beter om nu verkenners te benoemen die niet direct in de actuele politiek betrokken zijn. Die afstand kan vooringenomenheid en sturing voorkomen in een open en transparante verkenning.”

► Blijf 50PLUS volgen! Meld u hier aan voor de gratis digitale nieuwsbrief

© 1 april 2021