‘Laat steunpakketten géén lekke reddingsboot worden!’

50PLUS snapt niet waarop minister Koolmees van Sociale Zaken zijn optimistische verwachting baseert dat ‘het gros van de bedrijven’ de coronacrisis gaat overleven. Aan de hand van enkele voorbeelden uit de praktijk toonde factievoorzitter Corrie van Brenk aan dat het water velen aan de lippen staat. “Laat steunpakketten géén lekke reddingsboot worden!”, was haar noodkreet.

Op 21 januari is het steunpakket voor bedrijven opnieuw verruimd en daar is 50PLUS blij mee. Maar hoe langer de crisis duurt, hoe meer ondernemers tot hun nek aan toe in de problemen zitten… of dieper. “Steun krijgen als ondernemer, maar niettemin maand op maand duizenden euro’s tekortkomen is – als het langer duurt, en het duurt langer – een gevaarlijke combinatie”, zei Corrie van Brenk tegen het kabinet. Het is duidelijk: méér hulp is zeer noodzakelijk!

Maximale compensatie

De vraag dient zich aan: moeten we niet nog verder richting maximale compensatie van de getroffen ondernemers? “Er is al zoveel geld gestoken in het overeind houden van bedrijven dat de overheid zich niet kan permitteren dat zij alsnog op de fles zouden gaan”, stelde de fractievoorzitter van 50PLUS. “Dat is funest voor de economie en een verspilling van de gedane investeringen.” 50PLUS vindt ook dat de Tijdelijke Overbruggingsregeling Zelfstandig Ondernemers (TOZO) coulanter moet: “Wederom: haal die partnertoets eruit! Per direct, en niet per 1 april 2021!”

Grotere bedrijven

50PLUS vroeg tijdens het Kamerdebat aandacht voor kleine ondernemers die onder de ondergrenzen van de steunregelingen vallen. Maar Corrie van Brenk brak ook een lans voor grotere ketens, die op geen stukken na uitkomen met de compensatie, die gericht is op MKB. “Neem Blokker, maar er zijn er meer te noemen. Blokker kan met de verkregen steun drie winkels in de lucht houden, maar heeft er 860”, illustreerde Corrie het gigantische probleem van grotere bedrijven in Nederland. Deze ondernemingen zijn goed voor flink wat werkgelegenheid en dus van enorm maatschappelijk en economisch belang! • 

Foto: Voorafgaand aan het Kamerdebat over de extra steunmaatregelen nam Corrie van Brenk plaats in de kappersstoel van brancheorganisatie ANKO om te horen hoe moeilijk ook de kappersbranche het momenteel heeft. 

► De volledige inbreng van fractievoorzitter Corrie van Brenk bij het debat Uitbreiding steunpakket voor bedrijven met de demissionair ministers Bas van ’t Wout van Economische Zaken, Wouter Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en Wopke Hoekstra van Financiën:

“50PLUS ziet in het nieuwe, indrukwekkende maatregelenpakket een aantal welkome verruimingen voor steun aan ondernemers. Het is verstandig dat het ‘afbouwpad’ verlaten wordt. Maar is het nu gebodene voldoende, en passend?

Steun krijgen als ondernemer, maar niettemin maand op maand duizenden euro’s tekortkomen is – als het langer duurt, en het duurt langer – een gevaarlijke combinatie. Het water staat veel ondernemers – groot en klein – inmiddels aan de lippen: loonkosten voor eigen rekening die steeds ondragelijker worden, huren en vaste lasten die niet meer betaald kunnen worden, voorraadkosten die steeds zwaarder drukken, steeds méér interen op gespaard geld of opgebouwd pensioen, en een ondanks alle mogelijke steun vooruitgeschoven, gestaag groeiende schuldenberg.

Twee voorbeelden
Daarom willen we de twee ondernemers die ons mee hebben laten kijken in hun huishoudboekje danken. Het laat zien waar zij tegenaan lopen. De twee voorbeelden zijn een kapperszaak hier in Den Haag en een café in het centrum van Utrecht.

De kapperszaak in Den Haag is van een alleenstaande vrouw. Zij krijgt alleen de TOZO, de tegemoetkoming zelfstandigen. Een uitkering van ruim 1000 euro, maar aan vaste lasten van het eigen huishouden is zij al 1240 euro kwijt. Dan moet er nog gegeten worden en komen de kosten van het winkelpand er nog bij. Die verhuurder wilde trouwens geen korting geven. Resultaat: steeds verder in de schuld, geen oudedagsvoorziening, want de spaarpot is leeg en mogelijk aan het eind nog een faillissement en een zelfstandige richting bijstand.

Dan de café-eigenaar, die de titel Tegemoetkoming Vaste Lasten (TVL) misleidend vindt want ze kijken niet naar de vaste lasten van de ondernemer.

De vaste lasten van het café zijn de nutsvoorzieningen, verzekering en huur. Samen 5821,- euro per maand. Zij krijgen als TVL een percentage van de omzet, namelijk 6510.- per kwartaal…. Dus bijna 2 maanden vaste lasten voor eigen rekening. Hier geeft de verhuurder 25 procent korting op de huur.

Het kabinet had eenmalig 2500 euro gegeven en de lening van 10.000 euro tegen een laag rentepercentage. Maar je ziet dat je daar bij lange na niet mee uitkomt.

Als je deze twee voorbeelden op je laat inwerken, en de voorbeelden die de regering zelf geeft, dan snappen wij niet waarop de minister van Sociale Zaken zijn optimistische verwachting baseert dat ‘het gros van de bedrijven’ – met het huidige beleid, en waarbij schulden dus blíjven groeien – de crisis gaat overleven. Hoe gaat het kabinet zorgen dat er straks genoeg solvabele bedrijven zijn voor een krachtig economisch herstel? Hoe gaat het kabinet ondernemingen helpen het eigen vermogen te versterken? Laat steunpakketten géén lekke reddingsboot worden!

‘Deuren dicht: portemonnee open’. Wij snappen deze korte, maar duidelijke hartenkreet van MKB-voorzitter Vonhof. Wij zien gelukkig dat het kabinet hiernaar goed geluisterd heeft, maar wij hebben wel enkele kritische kanttekeningen bij de invulling en uitwerking van het pakket en het effect voor bepaalde groepen ondernemers.

Banken draaien inmiddels de duimschroeven aan, zeker bij veel kleinere MKB-ondernemers. Die zijn – onder normale omstandigheden prima levensvatbaar – nu méér dan ooit aangewezen op adequate overheidssteun.

Kijkend naar de voorbeelden in de brief vinden wij de subsidie (NOW en TVL) bij 100 procent omzetverlies, in het voorbeeld van een kapper, na herijking in het nieuwe pakket niet heel veel beter geworden. En als je bedenkt dat deze mensen al bijna een jaar aan het interen zijn, snap je dat de rek eruit is. En dan de vraag: hoe krijgen kleine ondernemers het geld echt snel op hun rekening?

TOZO
50PLUS vindt ook dat de Tijdelijke Overbruggingsregeling Zelfstandig Ondernemers (TOZO) echt coulanter moet. Wederom: haal die partnertoets eruit! Per direct, en niet per 1 april 2021! Ook vinden wij dat er géén partnertoets moet komen voor de TONK. En zorg ook hier dat mensen niet eerst hun financiële buffer grotendeels of helemaal moeten opeten. Dat is vragen om problemen! Gaat de minister verder zorgen dat de TONK gauw in alle gemeenten gauw operationeel is en inhoudelijk niet te veel gaat verschillen per gemeente?

De kleine ondernemer wordt nu bijvoorbeeld de dupe van de ondergrens van 3000 euro in de TVL. Of dat niet negatief uitpakt, wordt onderzocht. Wanneer horen we daar meer over? Ook de kwartaalregeling pakt nadelig uit, kan dit niet anders?

Grotere bedrijven
Ook kijkend naar grotere bedrijven is de vraag: is steun adequaat en voldoende passend? Blokker-eigenaar Michiel Witteveen zegt met het nieuwe pakket € 600.000 euro steun te krijgen, terwijl er tientallen miljoenen verloren gaan. Daarmee kan hij drie winkels in de lucht houden, maar hij heeft er 860. Dat gaat om veel werkgelegenheid! Andere grotere winkelketens doen vergelijkbare uitspraken. En andere Europese landen bieden dit soort bedrijven aanzienlijk méér steun. Die zien kennelijk minder problemen met Europese staatssteunregels. Graag een reflectie hierop.

De vraag wordt dus steeds prangender: wordt het geen tijd dat we volledig gaan compenseren? Er is al zoveel geld gestoken in het overeind houden van zoveel bedrijven dat de overheid zich niet kan permitteren dat zij alsnog op de fles zouden gaan. Dat is funest voor de economie en een verspilling van de gedane investeringen. Vergeet niet: het is niet het bedrijfsleven, maar de overheid die op dit moment geld toe kan krijgen als zij leent. Is het dan verstandig bij bedrijven schulden nog altijd door begrenzing van de steun fors op te laten lopen?

Startersregeling
50PLUS is blij met de Startersregeling, maar hij moet er wel snel komen. Opengaan mogelijk pas in mei lijkt wel erg laat! Is het echt niet mogelijk dit te vervroegen? 50PLUS wil ook dat de regeling wordt opengesteld voor mensen die eind 2019 zijn gestart, in het laatste kwartaal. Op deze manier vallen er wel erg veel mensen buiten de boot. Ook pleiten wij met Ondernemend Nederland (ONL) voor het optuigen van een stoppersregeling.

Een aantal bedrijven heeft nog nooit zo goed gedraaid als in deze coronacrisis: Voer een redelijke en billijke ‘solidariteitsheffing’ in voor deze bedrijven. Ook dát kan helpen. Dát is ware solidariteit.

Van-werk-naar-werk-trajecten
Tot slot: van-werk-naar-werk-trajecten zijn cruciaal in deze coronacrisis, en zeker ook daarna. 50PLUS is bezorgd over de ontwikkeling van een grote speler in het volwassenenonderwijs die een steeds belangrijker rol gaat spelen. Wij vragen betrokken bewindslieden: hoe gaat de regering er voor zorgen dat ook hier kwaliteit leidend blijft en dat van-werk-naar-werk-trajecten gestut worden door een betrouwbare gevarieerde onderwijsstructuur?”

► Blijf 50PLUS volgen! Meld u hier aan voor de gratis digitale nieuwsbrief

© 28 januari 2021