Maak einde aan fiscale diefstal spaargeld

Het belasten van spaargeld en vermogen op basis van een fictief, zeer hoog rendement is een vorm van diefstal. Dat staat letterlijk in het verkiezingsprogramma van 50PLUS. Daaraan moet echt zo spoedig mogelijk een eind komen. 50PLUS eist nu snel een grondige herziening van de vermogensrendementsheffing.

Kamerlid Gerrit Jan van Otterloo, de nieuwe woordvoerder op dit terrein, vroeg in het algemeen overleg Fiscale Agenda aan staatssecretaris Snel om het fictief rendement in box 3, waarover 30 procent belasting wordt geheven, als eerste stap gelijk te stellen aan de risicovrije rekenrente voor pensioenfondsen.

Uiteindelijk moeten we toe naar een systeem waarin slechts de feitelijk gerealiseerde rendementen worden belast, zo staat ook in het verkiezingsprogramma. “In ieder geval zijn de stappen die tot nu toe gezet zijn respectievelijk aangekondigd voor 50PLUS absoluut onvoldoende het vertrouwen in de vermogensrendementsheffing te herstellen”, zo stelde Van Otterloo.

Ernstig financieel benadeeld

50PLUS staat daarin bepaald niet alleen. De afgelopen dagen kreeg de fractie vele tientallen mails van ouderen die zich ernstig financieel benadeeld voelen door de huidige vermogensrendementsheffing. Zoals de onderstaande twee mails:

“Het fictief rendement dat al geruime tijd wordt gehanteerd wijkt dermate af van het werkelijk behaalde rendement dat ik op dit moment veel meer belasting moet betalen dan ik aan rente-inkomsten ontvang. Hierdoor voel ik mij, al jaren, erg onrechtmatig behandeld”, schrijft een man uit Valkenswaard.

“Dit is een mooi moment om de meer dan 100% belasting met terugwerkende kracht recht te zetten. Deze belasting stamt uit de tijd dat een staatslening 6% opbracht en is nooit aan de tijd aangepast. Het is de kans om de geloofwaardigheid van de overheid en de politiek weer een beetje te herstellen. De belasting is pure diefstal”, zo luidt een andere mail gericht aan 50PLUS.

Schending van eigendomsrecht

Onlangs oordeelde de Hoge Raad dat de Belastingdienst er in 2013 en 2014 ten onrechte van uit is gegaan dat spaarders een gemiddeld rendement van 4 procent zouden behalen. Volgens de Hoge Raad is er sprake van schending van eigendomsrecht als er door de belasting verlies wordt gemaakt. Volgens de Bond van Belastingbetalers kunnen belastingbetalers deze uitspraak gebruiken om bezwaar te maken tegen latere belastingaanslagen.

► Lees hier de volledige inbreng van Gerrit Jan van Otterloo in het Algemeen Overleg Fiscale Agenda met staatssecretaris Snel van Financiën:

“Gelukkig ben ik geen Klokkenluider, dus ik kan vragen stellen zonder gevolgen. Ik zal me richten op de wat volgens mijn partij ontbreekt. Er staan namelijk zeker ook goede onderdelen in deze fiscale agenda. En door het afwijzen van ons verzoek om een apart debat over de vermogensrendementsheffing moet dat allemaal nu in dit overleg gestopt worden.

Eerst een macro-opmerking, omdat 50PLUS een belangrijk politiek element mist in deze fiscale agenda. Mark Rutte en Hans de Boer grossieren in jij-bakken over wie er nu voor zorgt dat dat niemand het in de portemonnee merkt dat het goed gaat.

Bij de behandeling van de voorjaarsnota zal ik het daar ook over hebben. Wat ik tot nu toe teveel gemist heb in die discussie is dat de afgelopen 10-15 jaar de bijdragen van de werkgevers als gevolg van het groeiende leger zzp’ers sterk zijn afgenomen. Goedkoop voor de werkgevers maar duurkoop voor de rest van het belastingbetalende deel van de samenleving.

Die smallere basis dan vroeger normaal zou zijn geweest, zorgt er nu voor dat juist de middeninkomens zwaarder belast worden. Nu dragen werkgevers voor een steeds belangrijk wordend deel van de werkenden (1,4 miljoen mensen) geen premies voor de zorgverzekeringswet meer af. En via de zelfstandigenaftrek voor zzp’ers wordt er ook een gat in de potentiele belastinginkomsten geslagen. Graag hoor ik van de staatsecretaris hoe hij aankijkt tegen met name deze versmalling van de groep mensen die de lasten moeten dragen.

Het rapport van de commissie Borstlap toont een kentering aan in het denken, maar 1 Borstlap maakt nog geen lente.

Omdat verlaging van het begrotingstekort allesoverheersend is, moesten ook daarvoor de lasten nog extra verhoogd worden. De rente is onder nul, maar Nederland is nog steeds bang voor de rentelasten.

Ik weet dat bij discussies over de vraag of iets wel of niet in strijd is met de grondwet steevast wordt aangevoerd dat als het in een gewone wet vastligt, dit aangeeft dat het niet in strijd zou zijn met de grondwet. 50PLUS vraagt zich echter af of al die discriminerende verschillende kortingen voor wel of geen arbeid, zelfstandigenaftrek en de IACK toch niet in strijd zijn met artikel 1 van de grondwet. Betalen naar draagkracht.

Mijn partij wil af van fiscale discriminatie. Dat is niet makkelijk en dat kan ook niet in 1 keer. Maar we denken er heel actief over na. Want wat we nu doen is niet alleen discriminerend.

Het is ook gebleken onbegrijpelijk, onuitvoerbaar en het kent talloze perverse effecten. Gepensioneerden die toegewezen kortingen niet meer kunnen verzilveren.

Of de enorme val die je maakt als je in de WW komt en ineens geen IACK en arbeidskorting meer krijgt. Ja, dat laatste is een stimulans om aan het werk te blijven. Maar het plotseling wegvallen van deze kortingen is de facto ook een verlaging van de WW uitkering.

Vermogensrendementsheffing

Ik weet nog goed hoe het in 1999 het systeem met de 4% door Willem Vermeend en Gerrit Zalm gepresenteerd werd als het ei van Columbus.

Door die 4% te nemen terwijl de korte termijn rente een stuk daarboven lag, zorgde ervoor dat niemand bezwaar zou hebben want men kon gemakkelijk aan een rendement van tenminste 4% komen.

Hoe anders ziet de wereld er vandaag de dag uit. De rentes zijn laag en als de voorspellingen uit de glazen bol van de commissie Dijsselbloem voor de komende 60 jaar uitkomen, dan blijven ze zeker zo laag.

De Hoge Raad betitelt dit echter nu aan de hand van het Europees Verdrag van de rechten van de mens als vorm van diefstal. Of moet ik zeggen een vorm van gelegitimeerde diefstal. Want de wet verleent natuurlijk wel enige wettelijke basis.

50PLUS is van mening dat hier een einde aan moet komen. Niemand kan met droge ogen zeggen dat de aangeven rendementspercentages haalbaar zijn voor de gewone spaarders.

De staatssecretaris en de Belastingdienst gaan er nu vanuit dat particuliere eenmansbeleggers, met zeer beperkte spreiding van vermogenstitels, een hoger rendement kunnen halen dan professionele beleggers bij pensioenfondsen met fijnmazige spreiding over landen en sectoren. Dat is natuurlijk kolder. Is de staatssecretaris dat met mij eens?

De invoering van het fictief rendement van 4% in box 3 vond plaats in een andere tijd. De redenering achter de keus voor 4%, past ook in die tijd. Want 4% kon iedereen destijds altijd wel halen, zelfs op een doodsaaie, risicovrije spaarrekening.

Inmiddels zijn de spaarrentes gekelderd naar vrijwel nul en zijn de rentes uit de tijd dat de 4% werd ingevoerd nergens in Nederland of Europa te vinden. Als we de oorspronkelijke redenering van 20 jaar geleden volgen, namelijk dat iedereen het fictief rendement moet kunnen halen, dan moet het percentage eigenlijk direct naar 0, of bijna nul. Ik vraag de staatssecretaris om met een open mind oplossingen te vinden nu we twintig jaar verder zijn.

Uitvoerbaarheid is zeker belangrijk maar als vervolgens bijna niemand het nog rechtvaardig vindt, dan zijn bureaucratische opvattingen dodelijk voor het draagvlak.

Is het mogelijk om zeker in deze tijden van koppelen van bestanden over te gaan tot bronheffing zoals dat elders in de wereld (met uitzondering van Argentinië) ook gebeurd? Dat zou de acceptatie zeker bevorderen. Wij voelen ons gesterkt door het verhaal van de hooggeleerden Bovenberg, Eijffinger en Zwennes. Graag een reactie op hun verhaal.

Het is verleidelijk om de staatssecretaris ook vragen om te overwegen om het fictief rendement in box 3 vooralsnog als eerste stap gelijk te stellen aan de risicovrije rekenrente voor pensioenfondsen. Bent u daartoe bereid? Daarna kan het terug naar de actuele rente want de rekenrente is de voorspelling voor de komende 60 jaar.

In ieder geval zijn de stappen die tot nu toe gezet zijn respectievelijk aangekondigd voor 50PLUS absoluut onvoldoende het vertrouwen in de vermogensrendementsheffing te herstellen.

Helaas kan ik de toegemeten tijd niet op de andere onderdelen van de fiscale agenda ingaan dat moet dan maar als ze later daadwerkelijk weer een keer voorbij komen.

U begrijpt dat 50PLUS overweegt om voor volgende week een VAO aan te vragen om een uitspraak van de kamer te vragen.

Uitvoerbaarheid van het belastingstelsel door een goed geëquipeerde Belastingdienst is de kurk waar dit hele land op drijft. Maar wat hebben we die kurk toegetakeld voorzitter. We hebben er fiscale lichtjes aan gehangen, maar ook fiscale kerstballen en fiscaal engelenhaar, fiscale glittersterren, fiscale spuitsneeuw en natuurlijk een fiscale piek. Ik denk dat we de figuurlijke piek nu ook letterlijk wel bereikt hebben. Dat de kurk niet meer goed drijft mag geen verbazing opwekken. Want nogmaals, dat arme ding is gewoon gruwelijk toegetakeld.

Deze beeldspraak kan natuurlijk aangevuld worden met eindeloos veel praktische voorbeelden. Het is jammer dat ik maar 4 minuten heb. Maar eentje waar veel kiezers ontzettend kwaad van worden is de gelegaliseerde diefstal in box 3. Zelfs na talloze voorbeelden van mensen die veel meer moeten betalen dan ze aan rente of rendement hebben behaald, ja zelfs na de uitspraak van de hoge raad, blijft deze perverse praktijk gewoon bestaan.

De discontovoet bij rigide klimaatinvesteringen is 3%. Het fictief rendement voor elke Jan de behanger die gaat beleggen is tot wel 5,36%. Maar pensioenfondsen moeten rekenen met ongeveer 1,3%. Het kabinet speelt balletje-balletje met discontovoeten en mijn kiezers voelen zich daarbij opgelicht. Ik zal dat soort woorden zelf niet zo snel in de mond nemen maar het mag duidelijk zijn dat het beleid hier niet wordt gedreven door logica en ook niet door rechtvaardigheid.

Het aanpassen van het fictief rendement in box 3, aan de rekenrente voor pensioenfondsen zou recht doen aan de argumentatie dat rendement op kapitaal nu eenmaal rendement op kapitaal is, en dat pensioenfondsen hierbij juist kansrijker zijn dan individuele personen. En niet andersom, zoals het beleid suggereert. Maar hoe sterk de argumentatie ook is, dit kabinet koos ervoor om box 3 verder compliceren. Van een vaste ‘rekenrente’ van 4% naar een fluctuerende waaier van fictieve percentages en berekeningen. Laat ik het zo zeggen: Ik hoop dat de staatssecretaris door heeft waar complexiteit vandaan komt. Want ook u staat erbij, kijkt er naar en hangt weer nieuwe slingers op.”

Staatssecretaris Snel denkt dat het mogelijk is de belasting op spaargeld in box 3 te verlagen, maar het duurt nog wel tot 2021 voordat zo’n nieuw tarief ingevoerd kan worden. Met Prinsjesdag hoopt de bewindsman met een oplossing te komen voor mensen met een bescheiden vermogen. 50PLUS blijft het nauwgezet volgen!

© 27 juni 2019