Leg rekening crisis niet weer bij ouderen neer

Zorg dat Europa op een verstandige manier uit de crisis komt en laat niet, zoals bij de vorige crisis, vooral de ouderen de rekening betalen.

Ouderen kregen de afgelopen jaren het gros van de bezuinigingen die nodig waren om het begrotingstekort en de staatsschuld terug te dringen opgelegd, zo stelde Gerrit Jan van Otterloo van 50PLUS bij het debat met premier Rutte over de komende Europese top.

Geen indexering
Volgens 50PLUS is het voor een groot deel aan het beleid van de ECB te danken dat de renteniveaus in Europa zo absurd laag zijn geworden. Daar heeft een deel van Nederland sterk van geprofiteerd, zoals mensen met hypotheken, ondernemers en banken. Maar gepensioneerden hebben er al twaalf jaar lang geen cent bij gekregen omdat pensioenfondsen hun toekomstige verplichtingen moeten berekenen met de kunstmatig lage rekenrente.

Dat laatste is overigens niet de schuld van de ECB of Europa, maar een gevolg van de eigen, Nederlandse wetgeving voor pensioenfondsen.

Klappen voor Nederland
In zijn betoog ging Van Otterloo ook kort in op de lopende Brexit-onderhandelingen. “De Brexit – en zeker als het een no-deal Brexit wordt – is een grote ramp voor het Verenigd Koninkrijk, maar ook wij krijgen klappen. Rug rechthouden in de onderhandelingen is het motto.

Lees hier de volledige inbreng van Gerrit Jan van Otterloo in het debat over de Europese top van 19 juni met premier Rutte:

“We zitten in een ongekende crisis en het vereist nu en de komende jaren ook ongekende inspanningen om er weer bovenop te komen. Daar zijn we het over eens. Maar we zijn het helaas niet eens over de vraag wie welk deel van de rekening gepresenteerd krijgt en over de vraag in welke vorm.

De Europese Commissie wil bovenop de pakweg 1100 miljard euro die de komende zeven jaar nodig is voor het Meerjarig Financieel Kader (MFK 2021-2027) ook nog eens een herstelinstrument (Next Generation EU) van 750 miljard euro in het leven roepen. Duizelingwekkende bedragen. Zeker als je ook de liquiditeitssteun van de ECB voor mogelijk 1350 miljard euro daar nog bij beziet.

Een argument dat bij steeds grotere delen van de achterban van 50PLUS steeds moeilijker te verkopen is. Vooral ouderen en gepensioneerden ervaren al jaren de schaduwkanten van het door Europa opgelegde beleid van dit en voorgaande kabinetten. Ouderen kregen de afgelopen jaren het gros van de bezuinigingen die nodig waren om het begrotingstekort en de staatsschuld terug te dringen opgelegd. En het is voor een groot deel aan het beleid van de ECB te danken dat de renteniveaus in Europa zo absurd laag zijn geworden.

Daar heeft een deel van Nederland sterk van geprofiteerd. Mensen met hypotheken, ondernemers en banken hebben daarvan de vruchten geplukt. Daarom kon Klaas Knot als president van De Nederlandsche Bank vorige week ook met recht verklaren dat vooral Nederland, meer dan bijvoorbeeld Italië, van het ECB-beleid geprofiteerd had. Maar waarom is dan bij de achterban van 50PLUS zoveel weerstand tegen Europa ontstaan?

Dat komt omdat de eigen regering de lasten juist bij de ouderen heeft neergelegd. In plaats van de voordelen eerlijk te verdelen mochten door de zelf gekozen systematiek van je arm rekenen met een te lage rekenrente de pensioenen nu al twaalf jaar niet geïndexeerd worden. Daarom moest de AOW-leeftijd onverantwoord snel stijgen en moest er ook flink gesneden worden in de ouderenzorg.

Hier in Nederland verschuilden zich de ministers zich achter Europa en de 3%-norm voor het begrotingstekort om hun eigen agenda uit te voeren. Niet Europa of de ECB maar de eigen regeringen zijn in de eerste plaats verantwoordelijk voor het in enorme problemen brengen van onze pensioenfondsen!

Nu ligt er een nieuw Meerjarig Financieel Kader voor de EU en een stel plannen om de gevolgen van de coronacrisis op te vangen. Voor 50PLUS is van groot belang dat zowel de gevolgen van de crisis en als de gewone financiering van de EU op een zo rechtvaardig mogelijke wijze worden gedragen tussen landen en tussen generaties.

Daarom zijn wij ook niet keihard voor alleen maar leningen want als het Nederlandse recept van bezuinigingen tot norm in de rest van Europa wordt verheven dan worden ook daar juist de ouderen en de zwakken op de arbeidsmarkt getroffen.

Bij de technische briefing eerder deze week bleek dat er nog veel onduidelijk is over waar het geld precies heen zal gaan. Voor een deel is dat het gevolg van het nog niet helder genoeg zijn van de criteria. 50PLUS vraagt om meer helderheid over die criteria om nu en in de toekomst te kunnen toetsen of het geld wel goed terechtkomt.

Datzelfde geldt voor eigen inkomsten cq. belastingen in Europa. Wij willen onze eigen soevereiniteit op belastinggebied behouden maar een CO2-tax voor import van buiten de EU of een belasting van de techbedrijven waar individuele landen toch geen vuist kunnen maken, is voor ons meer een praktisch dan een principieel vraagstuk. Zorgt het ervoor dat de Nederlandse burger per saldo minder hoeft te betalen?

Wat kan daarover nu al toegezegd worden?

Het is ook van groter belang dat de burgers minder betalen dan de vraag hoe de precieze verhouding tussen giften en terugbetalen van leningen zal zijn.

Vandaag staat ook Brexit op de agenda. Dat wordt een grote ramp voor de gewone Britten die nog verergerd wordt door de coronacrisis die daar weer harder toeslaat dan in de rest van Europa. Maar ook Nederland wordt er door getroffen en zeker als het een no-deal Brexit wordt.

50PLUS hoopt dat het zover niet hoeft te komen maar ziet tegelijkertijd de noodzaak in van het rug rechthouden in de onderhandelingen.

Wij zien geen enkele reden voor de Europese onderhandelaar Michel Barnier om meer concessies te doen dan al gedaan zijn. Ik sluit mij aan bij de vragen over belastingverdragen met het VK.”

© 17 juni 2020