Medicijnen vaak letterlijk ‘ontoegankelijk’

50PLUS vraagt aandacht voor medicijnen die vaak letterlijk ontoegankelijk zijn door moeilijk te openen verpakkingen. “Gaat de minister de betrokken partijen aanjagen om tot een oplossing te komen?”, vroeg Kamerlid Simon Geleijnse aan minister Bruins van Medische zorg.

Tweede Kamerlid Simon Geleijnse vroeg aandacht voor moeilijk te openen verpakkingen van medicijnen. “Mensen met een verminderde handfunctie ervaren het als problematisch om bijvoorbeeld een tablet uit een strip te drukken. Hierdoor komt therapietrouw in het geding”, stelt het Kamerlid van 50PLUS. Mede op zijn aandringen stuurt minister Bruins nog voor de zomer een brief naar de Tweede Kamer over verpakkingen, hergebruik en het tegengaan van verspilling.

Medicatiebeoordeling

Simon Geleijnse wil ook van de minister weten hoeveel mensen die daar recht op hebben inmiddels een medicatiebeoordeling hebben gekregen. 50PLUS maakt zich zorgen over de grote toename in het gebruik van zware pijnstillers zoals oxycodon. Paracetamol wordt niet meer vergoed door de zorgverzekeraar, waardoor sommige mensen die het niet zelf kunnen betalen, overgegaan zijn op zwaardere medicatie die wel vergoed wordt. “Wat gaat de minister hier aan doen?”, vroeg Simon Geleijnse.

Afbouwmedicatie

50PLUS vraagt ook aandacht voor afbouwmedicatie. “In hoeverre is het ‘verantwoord kunnen afbouwen’ onderdeel van alle onderzoeken en gesprekken bij het toelaten van een geneesmiddel op de markt?” En Simon Geleijnse vroeg hoe het zit met de mensen die bij eerdere terugroepacties van het vervuilde medicijn Valsartan kosten hebben gemaakt. “Valsartan werd destijds teruggeroepen, maar de kosten van een vervangend medicijn gingen wel degelijk ten koste van het eigen risico”, aldus Simon Geleijnse. Wel betalen voor het nieuwe medicijn en geen geld terugkijken bij het inleveren van het oude, vervuilde medicijn, dat is onwenselijk. “De minister vindt dat nu ook en gaat aan de slag om dit op te lossen”, zegt Simon. •

► Lees ook: 50PLUS vraagt minister opnieuw om duidelijkheid betaling vervuild Valsartan

► De volledige inbreng van Kamerlid Simon Geleijnse bij het overleg over het geneesmiddelenbeleid met minister Bruins van Medische zorg:

“Voor mensen met een chronische aandoening en ouderen zijn medicijnen vaak letterlijk ontoegankelijk. Mensen met een verminderde handfunctie ervaren het als problematisch om een tablet uit een strip te drukken, maar ook potjes met een deksel geven vaak problemen. Voorbeelden zijn er genoeg. Hierdoor komt therapietrouw van patiënten in het geding met alle gevolgen van dien en daarnaast is er ook een kostenaspect.

Is de minister bereid met betrokken partijen in gesprek te gaan en ze aan te jagen en uit te dagen om tot een oplossing te komen? En is hij bereid in het toelatingsbeleid van nieuwe geneesmiddelen ook verpakkingen aandacht te geven of als criterium op te nemen? Verder wachten we nog op de toegezegde brief over verspilling, verpakkingen en hergebruik. Die brief is toegezegd in het voorjaar, voor de zomer: waarom hebben we de brief nog niet? We zijn inmiddels 17 weken verder…

Dubbele bijdrage terugroepactie geneesmiddel
In de brief van 3 juni schrijft de minister dat als een geneesmiddel op patiëntniveau wordt teruggeroepen, de consument het middel bij de apotheek gratis kan omruilen. In de brief staat echter niets over terugroepacties op apotheekniveau. De vraag is wat dit antwoord betekent? Wil de minister hiermee zeggen dat terugroepacties voortaan alleen op patiëntniveau zullen plaatsvinden? En wat betekent dit voor mensen die bij eerdere terugroepacties van het vervuilde medicijn Valsartan kosten hebben gemaakt? Valsartan werd destijds namelijk teruggeroepen op apotheekniveau en de kosten van een vervangend medicijn gingen wel degelijk ten koste van het eigen risico.

Medicatiebeoordeling
Wat is het resultaat van het toegezegde gesprek met de Landelijke Huisartsenvereniging over medicatiebeoordeling? In zijn brief gaat de minister hier niet op in. In hoeverre worden de gedefinieerde groepen actief benaderd? In een eerdere brief is aangegeven dat vanaf 2018 alle risicogroepen die voldoen aan de verscherpte richtlijn ‘Polyfarmacie bij ouderen’ een medicatiebeoordeling moeten krijgen. Heeft de minister inzicht hoeveel mensen deze inmiddels hebben gehad?  

Voorraad geneesmiddelen
Tijdens zijn bezoek aan de wereld-gezondheidsorganisatie heeft de minister aangegeven dat hij een Europese aanpak wil wat betreft medicijntekorten en dat hogere prijzen zelfs bespreekbaar zijn. Kan de minister dit toelichten en wanneer zijn afspraken te verwachten?
En kan de minister de stand van zaken geven als het gaat om de Europese inkoop? En kan hij zijn bredere visie op Europese samenwerking betreffende geneesmiddelen geven?

Dan de maatregelen in Nederland.
Wanneer gaat de minister de Geneesmiddelenwet aanpassen met een kwantitatieve formulering in plaats van de kwalitatieve formulering? Krijgen we voor de zomer informatie over de voortgang van het onderzoek (brief juni 2019) of over de uitkomst (brief december 2018) van het onderzoek? Komt de minister voor veel gebruikte medicijnen op korte termijn al met een oplossing? En in hoeverre hebben apotheken de mogelijkheid om bij een dreigend tekort altijd uit te wijken naar een andere groothandel?

Schrappen paracetamol/Ocycodon
Uit onderzoek bleek onlangs dat een deel van de gebruikers van zware paracetamol uitwijken naar andere, zwaardere pijnstillers. Dit zeker ook vanwege de kosten. € 150,- per jaar is voor mensen met een laag inkomen een hoog bedrag en dan is de overweging wel of geen verzekerde zorg belangrijk.

Een deel van deze gebruikers gebruikt nu zelfs sterkwerkende en verslavende pijnstillers. 50PLUS maakt zich echt grote zorgen over het toenemende gebruik van verslavende pijnstillers, zoals Oxycodon: 96.000 gebruikers in 2008, 10 jaar later 485.000 gebruikers! Een toenemend aantal gebruikers en verslavingszorginstellingen zien steeds meer problematische gebruikers. Dat zijn er inmiddels tientallen per maand. Hoe gaat de minister dit tij – en op tijd – keren? En kijkt hij daarbij naar welke artsen dit geneesmiddel voorschrijven?

Voorgeschreven geneesmiddel met medische noodzaak
Een vaak besproken probleem. Een arts schrijft een bepaald geneesmiddel voor, schrijft ‘medische noodzaak’ op het recept, maar in de apotheek ontstaat er toch discussie of het betreffende geneesmiddel – vanwege het preferentiebeleid –  wel of niet voor vergoeding in aanmerking komt. Hierover zijn werkgroepen aan de slag en de intentie was dat zij in mei 2019 met een eindresultaat zouden komen. Nu spreekt de minister van de Kamer informeren in derde kwartaal 2019. Wat mag de Kamer dan verwachten? Alleen de leidraad? Of ook een appreciatie van de minister en wellicht een wijziging van artikel 2.8 van het Besluit Zorgverzekering? En is er in de contracten tussen apothekers en zorgverzekeraars iets opgenomen over recepten met de aantekening medische noodzaak?

Afbouwmedicatie
Op 20 juni is er op initiatief van de 50PLUS-fractie een rondetafelgesprek over afbouwmedicatie. Tijdens het Algemeen Overleg Pakketbeheer op 26 juni komen we hier zeker op terug. Vandaag alvast enkele vragen aan de minister: in hoeverre is het ‘verantwoord kunnen afbouwen’ onderdeel van alle onderzoeken en gesprekken bij het toelaten van een geneesmiddel op de markt?

De derde vraag gaat over het handelen van zorgverzekeraars in relatie tot het Multidisciplinair Document Afbouwen. Is de minister het met 50PLUS eens dat zorgverzekeraars de aanbevelingen uit dit document moeten opvolgen en de medicatie die past bij de opgenomen afbouwschema’s moeten vergoeden? En zo ja, is hij bereid zorgverzekeraars die dit niet doen een tik op de vingers te geven en vergoeding af te dwingen?

© 6 juni 2019