Milieuwetgeving moet eenduidig zijn

Milieuwetgeving moet eenduidig en eenvoudig zijn, zodat er geen discussie kan ontstaan of lozingen legaal zijn of niet, zoals nu gebeurt bij het ‘verondiepen’ van waterplassen met granuliet. De procedures moeten nog eens goed tegen het licht gehouden worden.   

De kwestie rondom het storten van granuliet in zandwinplassen houdt de gemoederen al jaren bezig, en het is nog niet klaar. 50PLUS stelt de vraag of je kunt zeggen dat een lozing granuliet niet schadelijk is als óók duidelijk is dat er ‘geen plantje op groeit’. ‘Granuliet wordt gedefinieerd als grond. Maar het is grond waar niets op groeit. En daar verondiepen we onze plassen mee. Dat voelt niet goed”, zei Corrie van Brenk tegen minister Van Nieuwenhuizen en staatssecretaris Van Veldhoven van Infrastructuur & Waterstaat. “Ik begrijp dus de zorgen van gemeenten en bewonerscommissie die dit aankaarten.”

Geldende wetgeving
De fractievoorzitter van 50PLUS in de Tweede Kamer stelde vragen over de geldende wet- en regelgeving die het mogelijk heeft gemaakt dat vergunningverlening en definitie haast een interpretatiekwestie werd. “Al jaren is discussie over de kwestie wat er nu wel en niet grond mag heten”, zei Corrie. “En daarmee wat verantwoord is te lozen. Pardon, te verondiepen. Dit alles doet bij 50PLUS de prangende vraag rijzen: zijn procedures en wetgeving niet nodeloos ingewikkeld gemaakt? Met te veel betrokken partijen? Met teveel ruimte voor interpretatie?” 50PLUS vindt dat de procedures eens goed tegen het licht gehouden moeten worden.

Drink- en grondwater
50PLUS stelde ook vragen naar aanleiding van de antwoorden die Corrie van Brenk eerder kreeg op haar Kamervragen hoe het mogelijk is dat er verschillende grenswaarden bestaan voor wat betreft GenX en PFOA in respectievelijk drink- en grondwater. Staatssecretaris Van Veldhoven zegt dat er extra gezuiverd moet worden, de drinkwatersector zegt dat dit niet kan. Het Kamerlid van 50PLUS vroeg om opheldering. •

► De volledige inbreng van Kamerlid Corrie van Brenk bij het Notaoverleg Bodem met minister Van Nieuwenhuizen en staatssecretaris Van Veldhoven van Infrastructuur & Waterstaat:

“Gisteren ontvingen we antwoorden op mijn vragen over de berichtgeving dat er verschillende INEV’s (indicatieve niveaus van ernstige verontreiniging) worden gehanteerd voor drinkwater en grondwater voor wat betreft PFOA en GenX. Net als de drinkwatersector vinden wij dit nogal vreemd, ook omdat grondwater en drinkwater niet per se gescheiden eenheden zijn. Dat klopt niet; drinkwater wordt ook van grondwater gemaakt met relatief weinig zuivering. Zo moet dat ook zijn! De staatssecretaris stelt in haar antwoorden echter dat er door drinkwaterbedrijven wel een extra zuiveringsstap kan worden gemaakt. Daarmee is het probleem niet opgelost! Wij horen vanuit de drinkwaterbedrijven dat de mogelijkheden voor zuivering van deze stoffen zeer beperkt zijn. Uit een opmerking in een RIVM-notitie blijkt ook iets heel anders!

De antwoorden van de staatssecretaris staan diametraal op wat de drinkwatersector stelt, dus dat is op zijn minst raar. Graag opheldering!

Wat me het meest is bijgebleven van het rondetafelgesprek over Granuliet, is dat er geen enkel plantje groeit op granuliet. En toch is het grond. Althans, zo wordt het gedefinieerd. Maar het is grond waar niets op groeit, en daar verondiepen we onze plassen mee. Dat voelt niet goed. Ik begrijp dus de zorgen van gemeente en bewonerscommissie die dit aankaarten.

Het verondiepen van plassen is in 2008 mogelijk geworden met de introductie van het Besluit bodemkwaliteit (Bbk). Sindsdien zijn er vragen over nut en noodzaak. Daarnaast speelt de vraag regelmatig op of er sprake is van het storten van afval in plaats van het toepassen van grond en/of baggerspecie.

Eerst was er bij Over de Maas het schandaal dat er bergen plastic gestort werden; ook dat was volgens de vergunning legitiem. Hoe bizar ook. Alleen door publiciteit en boze burgers die zich zorgen maken over hun woonomgeving, komt er beweging.

Er gaan heel veel partijen over de verondieping van plassen, zo moet er een aantal vergunningen en toestemmingen worden verkregen bij provincie, gemeente, waterschap en Rijkswaterstaat (RWS).

Bij vragen naar de status van granuliet wordt er gestrooid met Besluiten, Normdocumenten, beoordelingsrichtlijnen, gespreksverslagen, conceptmemo’s en ga zo maar door. De Kamer heeft stapels brieven en rapporten ontvangen die moeten aantonen dat de juiste besluiten genomen zijn op de juiste gronden, om het maar even zo uit te drukken. Om te bewijzen dat de definitie, die achter een bureau ergens hoog in Rijkswaterstaat is vastgesteld, de juiste is. Al jaren is discussie over de kwestie wat er nu wel en niet grond mag heten. En daarmee wat verantwoord is te lozen. Pardon, te verondiepen. Dit alles doet bij 50PLUS de prangende vraag rijzen: zijn procedures en wetgeving niet nodeloos ingewikkeld gemaakt? Met te veel betrokken partijen? Met te veel ruimte voor interpretatie? Deelt u de mening van 50PLUS dat dat eens goed tegen het licht gehouden zou moeten worden?

In antwoord op vragen van mevrouw Kroger, de heer Lacin en mijzelf wordt gesteld dat granuliet materiaal is dat vrijwel géén organische stof is, maar toch als grond beschouwd wordt en bovendien niet schadelijk is voor de milieukwaliteit en leefomgeving.

De Kamer ontving enkele dagen geleden naar aanleiding van een WOB-verzoek een stroom aan stukken. Teveel om alles te kunnen lezen. Maar bij het openen van een paar stukken stuitten wij op een conceptnotitie uit april 2019, waarin staat dat ‘uit aanvullende stukken van I&W aan Deltares blijkt dat het gebruik van granuliet in oppervlaktewater op basis van de colloïdale eigenschappen zorgvuldig dient plaats te vinden. Granuliet vertroebelt (tijdelijk) het oppervlaktewater ernstig. Deze vertroebeling kan (mogelijk tijdelijk) tot negatieve effecten van een ecosysteem leiden. Deze waarschuwing geldt ook voor de toepassing van natuurlijk afgezette Nederlandse klei in oppervlaktewater’. 50PLUS vindt deze passage op zijn minst interessant. Wat is de status hiervan? En wat is de reactie van het kabinet?”

© 12 mei 2020