Meer inzetten op energiebesparing

De energietransitie moet haalbaar, betaalbaar en kosteneffectief zijn. Er moet met name meer ingezet worden op energiebesparing; wat je immers niet gebruikt, hoef je ook niet op te wekken.

“Wat gaat minister Wiebes doen om het doel inzake hernieuwbare energie te behalen?, vroeg Kamerlid Gerrit Jan van Otterloo tijdens het commissiedebat in de Tweede Kamer over klimaat en energie. “Nederland bungelt nu onderaan de Europese lijst. Wij vragen hoe het staat met de voortgang van de versterking van de netcapaciteit; een belangwekkend deel van de transitie naar hernieuwbare energie.”

Haalbaar en betaalbaar

Ondanks alles wat gedaan wordt, worden ook de besparingsdoelstellingen niet gehaald, gaf Kamerlid Gerrit Jan van Otterloo aan. “Welke extra maatregelen neemt de minister? Maar bovenal willen 50PLUS altijd de garantie dat de transitie het credo ‘Haalbaar en betaalbaar’ draagt. Voor iedereen!” • 

  
► Inbreng van Kamerlid Gerrit Jan van Otterloo bij het commissiedebat over klimaat en energie met minister Wiebes:

Project versterking netcapaciteit

“Voor het begin van dit nieuwe jaar is een plan aangekondigd om met gezwinde spoed de netcapaciteit te verbeteren. Het is natuurlijk van de gekke dat er (bijvoorbeeld) in Noord-Nederland veel zon- en windenergie wordt opgewekt, maar dat het transport naar de rest van Nederland problemen oplevert. Wanneer kunnen we dit plan verwachten? Het zou hoge prioriteit moeten hebben!

Nederland onderaan Europees rijtje hernieuwbare energie

De minister stuurde de rapportage Hernieuwbare energie 2018 naar de Kamer. In 2018 kwam Nederland uit op een percentage van 7,4%. Nederland is gezakt naar de laatste plaats in Europa op dit punt. Het PBL heeft al becijferd dat het doel voor 2020 – 14% – niet gehaald zal worden. Daar zitten we dan, met onze Klimaatwet, klimaatplan, INEK en alle bijbehorende ambities. Nu zijn de condities in Nederland natuurlijk niet zo goed als in (bijvoorbeeld) Noord-Europese landen, maar toch moeten nu alle zeilen bijgezet worden, al was het alleen al om Europese boetes te voorkomen. Wat is de minister aan het doen om de volgende doelstellingen wél te kunnen halen? Is hij bezig met het opkopen van overschot van andere landen? Is dat een werkelijke oplossing?

Graag in dit verband ook een reactie op de brandbrief “Benut Zon op dak SDE-potentieel voor Urgenda-doel”. 

Er blijven nu projecten liggen die een daadwerkelijke bijdrage kunnen leveren aan het halen van de 14%. Dat brengt mij gelijk bij zowel een meer principiële als praktische kant van de discussie over inzet SDE+ en SDE++-middelen. Na de technische briefings van de RVS, de Rekenkamer en het CPL blijft 50PLUS toch wel met vragen zitten over de black box die SDE heet.

Omdat er gelden gereserveerd worden voor technologische vernieuwingen die bij realisatie eigenlijk geen subsidie nodig hebben is het de principiële vraag of eigenlijk hier niet het budgetrecht van de Kamer in het geding is. Er is een gigantische hoeveelheid geld gereserveerd maar erg concreet is het niet geoormerkt en bijvoorbeeld het CPL levert wel data maar of dat vertaald wordt in de keuzes kon het CPL niet aangeven.

– De gehele transitie moet haalbaar en betaalbaar zijn voor iedereen. Dat stelt ook de regering in haar klimaatplan: een eerlijke lastenverdeling en inkomenseffecten voor huishoudens. Maar de inbreng op dit gebied is tamelijk summier en gaat niet veel verder dan wat al besproken is. Het is sowieso lastig vast te stellen welke maatregel wat kost, voor wie en hoe kostenefficiënt het is. Zeker op de langere termijn. Hoe voorkomen we dat de burger er ook in de toekomst niet onevenredig voor gaat betalen? Kan de Greendeal niet voor een deel de resulteren in een per saldo verlaging van de directe belasting van de burger en meer belasting van vervuilende producten? Zoiets zou het draagvlak flink versterken!

– In het AD lazen we een interview met een hoogleraar die het complete Nederlandse Klimaatbeleid kraakt. Volgens hem stijgt juist de CO2-uitstoot als alle huizen van het gas af moeten, stelt dat je de helft van alle subsidies voor biomassa beter kunt steken in het isoleren van alle Nederlandse huizen en noemt biomassa überhaupt een papieren tijger. Kan de minister hier eens op reageren? Kan de minister in dit verband ook reageren op de berichten over wisselend tempo met het gasvrij maken van woningen en de ongewisheid bij burgers over wat voor voordelen voor hen staan tegenover de meerkosten?

– Een punt dat naar mening van 50PLUS nog steeds niet geheel op waarde wordt geschat: energiebesparing! FME stelt in een brief aan de Kamer: wat niet gebruikt wordt, hoeft ook niet opgewekt te worden. En zo is het. In de meest recente Klimaat- en energieverkenning (2019) van het PBL is duidelijk geworden dat de besparing weliswaar toeneemt, maar dat de besparingsdoelen niet worden gehaald. In het Klimaatakkoord wordt hier ook niet bovenmatig op ingezet. Als het besparingspotentieel niet ten volle benut wordt, kan dat van grote invloed zijn op het behalen van de klimaatdoelen. Het is dus belangrijk eruit te halen wat erin zit. Wat gaat de minister doen om meer in te zetten op energiebesparing?”

© 12 februari 2020