Premieverhogingen pensioenen lijken onafwendbaar

“Er is een akkoord bereikt over de problemen, maar er is nog geen akkoord over de oplossingen. Laat dat helder zijn!”, zei Kamerlid Corrie van Brenk bij het debat over het pensioenakkoord. “Er is na tien jaar nullijn nog steeds géén uitzicht op indexatie van pensioenen en kortingen zijn zeker níet van tafel. En de premiebetalers krijgen te maken met dezelfde lage rekenrente waar gepensioneerden nu al tien jaar voor bloeden. Enorme premieverhogingen lijken onafwendbaar!”

{youtube}0KiSlCNdmYI{/youtube}

De gemiddelde rekenrente in de Eurozone ligt op 2,1 procent. De rekenrente waarmee Nederlandse pensioenfondsen verplicht moeten rekenen gaat richting 0 procent. Dat is mede te wijten aan Mario Draghi, die de geldpers weer gaat aanzetten om zo de rente nog verder naar beneden te manipuleren. “Wie is hier nu gek?”, vroeg Corrie van Brenk aan minister Wouter Koolmees. “Wie zorgt ervoor dat miljoenen mensen afstevenen op kortingen, terwijl we ze vragen vertrouwen te hebben in een nieuw pensioenstelsel? Kan en wil de minister maatregelen nemen om alle kortingen die de komende twee jaar voorzien zijn niet door te laten gaan?!”

Leg advies Dijsselbloem terzijde!

Tot overmaat van ramp voor de pensioenen kwam PvdA’er Jeroen Dijsselbloem met zijn advies om de rekenrente voor Nederlandse pensioenfondsen nóg verder te verlagen. “In zijn rekenrente-advies geeft hij aan ‘vele buitenlandse adviezen’ te hebben ingewonnen”, stelde Corrie van Brenk. “Hoe bestaat het? Met welke buitenlandse deskundigen heeft hij precies gesproken en wat heeft hij precies gevraagd? Hier klopt iets niet! In álle andere landen op deze planeet wordt met een hogere rente gerekend! Heeft Dijsselbloem wel advies gevraagd of heeft hij slechts voorstanders bij zijn eigen standpunt gezocht? 50PLUS stelt voor het advies van Dijsselbloem terzijde te leggen of helemaal opnieuw doen.”

Nog een lange weg te gaan

Het pensioenakkoord heeft ook pluspunten, constateert Corrie van Brenk. “Eén winstpunt is dat premier Rutte zijn eigen keuzes ‘hysterisch’ heeft genoemd. Bovendien is de indexatiesystematiek in het nieuwe pensioencontract niet slecht gekozen; niet meer het vullen van eindeloze buffers. En we zijn blij dat er eindelijk weer een kostendekkende premie geheven gaat worden. Maar dat had natuurlijk gemoeten door middel van een verhoging van de rekenrente aan de verplichtingenkant. Want nu krijgen de premiebetalers te maken met dezelfde lage rekenrente waar gepensioneerden nu al tien jaar voor bloeden. Enorme premieverhogingen lijken onafwendbaar. Samen met de ongedekte cheque van 60 miljard voor de doorsneepremie – waar we nog bijna niets van weten – hebben we nog een heel lange weg te gaan!”

De pijn moet nog verdeeld worden

“Er is een akkoord bereikt over de problemen, maar er is nog geen akkoord over de oplossingen. Laat dat helder zijn! Er is na tien jaar nullijn nog steeds géén uitzicht op indexatie van pensioenen en kortingen zijn zeker níet van tafel. De pijn moet eerst nog verdeeld worden”, aldus Corrie van Brenk.

► Bekijk hier het complete debat over het pensioenakkoord

► De volledige inbreng van Kamerlid Corrie van Brenk bij het debat over het pensioenakkoord met minister Koolmees: 

“Er is een pensioenakkoord. Ik feliciteer de onderhandelaars. Er is een akkoord bereikt over de problemen maar er is nog geen akkoord over de oplossingen.

Er is wat 50PLUS betreft geen sprake van een grote overwinning. Integendeel. 50PLUS is boos, want voorzitter…
De paniek van 2012, toen de AOW leeftijd op hysterische wijze werd verhoogd, was gebaseerd op hysterische berekeningen. Het bleek vorige week op het allerlaatste moment allemaal 4 miljard per jaar mee te vallen.

Hysterisch.
Ja, dat was het zeker.
Ik dank de minister-president voor die typering, want dat helpt mij in mijn betoog. Maar het was wel een door de politiek gecreëerde hysterie. Alleen met een crisissfeertje wordt alles vloeibaar. En dat werd het ook. De ene na de andere draconische maatregel heeft in 2012 het daglicht gezien. Er is toen keihard ingegrepen op de bodem van de economische cyclus in plaats van deze te dempen.

AOW leeftijd omhoog,
belastingen omhoog,
hypotheekrenteaftrek op de helling,
verzorgingshuizen sluiten.
Snel anders gaan we failliet.

Dat geeft iedereen nu opeens toe. Rutte spreekt van hysterie en de rekenmeesters van het CPB geven ineens 4 miljard aan ruimte terug. Dat bevestigt ons standpunt over de haalbaarheid van een lagere AOW-leeftijd. Maar het is natuurlijk zeer kwalijk als de belangrijkste begrotingsadviseurs van het kabinet steevast procyclische adviezen geven op het moment dat het de regering goed uitkomt.

De macht van het houdbaarheidssaldo en de rekenrente zijn in Nederland gigantisch maar ook onvergelijkbaar. Het lukt niet om fatsoenlijke koopkrachtcijfers voor het volgende jaar te maken, maar als het CPB de overheidsfinanciën in 2080 weer tot achter de komma voorspelt, dan maken we daar per direct beleid op. Voor ettelijke miljarden.

En zo gaan wij ook om met de rekenrente. ‘Laten we maar doen alsof we niks hebben aan die enorme geldberg. Laten we er maar vanuit gaan dat we amper rendement gaan maken de komende 60 jaar; dan valt het misschien mee.’

Wij willen zeer zorgvuldig omgaan met één van de beste pensioenstelsels in de wereld. Maar in dat prudente Nederland is een enorme strijd gaande tussen de rekkelijken en de preciezen. Deze woordkeus haal ik uit de Volkskrant en dat klopt natuurlijk helemaal. Het is de kern van het pensioendebat.

Wat in Nederland beschouwd wordt als rekkelijk, is in de rest van de wereld héél precies. De pensioen-preciezen in Nederland zijn ware puriteinen die je in de rest van de wereld met een loep moet zoeken.

Maar Jeroen Dijsselbloem heeft kennelijk zo’n loep. Want op 11 juni kregen we zijn rekenrente-advies waarin hij aangeeft ‘vele buitenlandse adviezen’ te hebben ingewonnen. Hoe bestaat het? Met welke buitenlandse deskundigen heeft hij precies gesproken en wat heeft hij precies gevraagd? Hier klopt iets niet; in alle andere landen op deze planeet wordt met een hogere rente gerekend. Heeft Dijsselbloem wel advies gevraagd of heeft hij slechts voorstanders bij zijn eigen standpunt gezocht? 50PLUS stelt voor dat advies terzijde te leggen of helemaal opnieuw doen.

En niet alleen Jeroen Dijsselbloem doet een poging om de bodem onder het pensioenakkoord uit te slaan. Ook Mario Draghi staat klaar om zijn kunstje te herhalen. De geldpers gaat weer aan. Om de rente nog verder naar beneden te manipuleren. Wanneer worden we wakker? In Europa hebben we de laagste rente zelf gekozen, niemand die ons dat oplegt. Het EU gemiddelde is 2,1%, maar wij gaan richting 0. Wie is hier nu gek? Wie zorgt er voor dat miljoenen mensen afstevenen op kortingen terwijl we ze vragen vertrouwen te hebben in een nieuw stelsel. Mag ik er vanuit gaan dat onze afgewezen motie om niet te korten boven de 100% nu wel uitgevoerd zal worden? Kan en wil de minister ook maatregelen nemen om alle kortingen die de komende twee jaar voorzien zijn niet door te laten gaan?
 
Resumerend: de winst van het akkoord is dat Rutte de eigen keuze voor de snelle verhoging van de AOW-leeftijd hysterisch heeft genoemd. Verder kan de voorgestelde regeling voor ZZP’ers onze waardering zeker wegdragen. Makkelijker toegang tot pensioenfondsen en een collectieve arbeidsongeschiktheidsverzekering voor iedereen. Oók voor de 60-jarigen die nu stelselmatig uit de verzekering worden gegooid. De indexatiesystematiek in het nieuwe pensioencontract is niet slecht gekozen; niet meer het vullen van eindeloze buffers. En we zijn blij met een kostendekkende premie. Maar dat had natuurlijk gemoeten d.m.v. een verhoging van de rekenrente aan de verplichtingenkant. Want nu krijgen de premiebetalers te maken met dezelfde lage rekenrente waar gepensioneerden nu al 10 jaar voor bloeden. Enorme premieverhogingen lijken onafwendbaar. 

60 tot 100 miljard euro pensioengeld herverdelen, dat is meer dan een open eindje. In de brief van de minister staat dat de compensatie direct bij de overgang van het nieuwe contract gerealiseerd moet zijn. Wij vinden dat de groep 45 jaar en ouder hier niet onder mag lijden. Kan de minister dit garanderen?

Maar het is ook oneerlijk dat een grote groep, de gepensioneerden, die hun hele leven de correcte premie hebben betaald (eerst te veel, later te weinig, maar over het geheel dus een correcte premie) nu opnieuw mogen meebetalen. Jaren lang geen indexatie en nu opnieuw aangeslagen worden…

Kan de minister uitleggen waarom dit een koopkrachtig pensioen wordt genoemd? Wij vrezen dat de indexatie nog vele jaren niet in de buurt van koopkracht komt.

Kan de minister ons verduidelijken wat er nu precies staat onder aan pagina 8 van zijn brief? Life cycle beleggen of rendementen herverdelen? Wij proberen dit te begrijpen. Jong en oud betalen evenveel premie. In het nieuwe systeem krijgen jongeren een hogere opbouw dan ouderen, en als klap op de vuurpijl kan een fonds er voor kiezen om ouderen minder rendement toe te kennen. 50PLUS hoopt toch werkelijk dat dit een foutje is, want dit klinkt als leeftijdsdiscriminatie! Het wordt dan toch hoogst onwaarschijnlijk dat er voor gepensioneerden overrendementen worden gemaakt?

Is er gekeken naar een andere simpeler oplossing voor de doorsneeproblematiek? Als de werkgever de volledige pensioenafdracht voor zijn rekening neemt en dit verwerkt in het bruto-netto traject van de lonen, bereik je hetzelfde zonder een rekening van 60 miljard.

Kan de minister ingaan op het risico dat Nederland gevaar loopt dat het Europese Hof van Justitie een streep zet door de ‘grote verplichtstelling’? Wij nemen aan dat de deal niet doorgaat als dit aan de orde is?

Als de rekenrente aan beide zijden van de balans was vastgesteld op tenminste het Europese gemiddelde, dan zou de reactie van mijn partij op dit akkoord heel anders geweest zijn. Er is nu gekozen voor zelfverminking. We rekenen onszelf bewust arm. Dat zal op termijn zeker zorgen voor meevallers. Maar dat is voor miljoenen mensen ten koste gegaan van een oude dag om van te genieten of naar uit te kijken!”

© 19 juni 2019