Pensioenakkoord: 12 vragen en antwoorden

50PLUS wordt overspoeld met vragen over het pensioenakkoord. Wij zetten de twaalf meest gestelde vragen voor u op een rij, met de antwoorden.

Het pensioenakkoord roept veel emoties en vragen op. Vragen als: “Zijn alle kortingen nu van tafel?” en “Waarom worden de pensioenen niet verhoogd?”. 50PLUS geeft de antwoorden. Duidelijk is dat de kortingen zeker niet van tafel zijn en dat pensioenen door de kunstmatig lage rekenrente eerder verlaagd dan verhoogd worden. Lees nu alle vragen en onze antwoorden!

1.

“Met het nieuwe pensioencontract wordt alles beter, want de SER spreekt van een koopkrachtig pensioen. Kan ik nu snel een verhoging van mijn pensioen verwachten?”
Nee. In het nieuwe pensioencontract wordt sneller geïndexeerd maar ook sneller gekort, afhankelijk van de prestaties op de beurs. Het grote probleem is dat eerst de rekenrente nog een keer wordt verlaagd en dat er ook nog een ongedekte cheque van 60 miljard moet worden opgelost, voordat het systeem gaat werken zoals beoogd. U kunt het geluk hebben dat u bij het allerbeste pensioenfonds zit, maar anders zit een verhoging van uw pensioen er voorlopig niet in.

2.

“Zijn alle kortingen eind van het jaar nu van tafel?”
Nee. De kortingen zijn niet van tafel. Met het akkoord moet het pensioenfonds minimaal 100% in kas hebben, dat was eerst 4% meer. Dat scheelt dus in de kortingen. Maar door de verdere verlaging van de rekenrente (zoals opgedragen door de commissie onder leiding van PvdA’er Dijsselbloem) en de ongedekte cheque van 60 miljard wordt dat effect ruimschoots teniet gedaan. De vraag is alleen nog bij wie de schade precies terecht zal komen.

3.

“Ik lees in de krant een stijging van de pensioenpremie met 15%, dat is toch te gek voor woorden?”
Ja, dat is te gek voor woorden. Het zou in bepaalde gevallen zelfs nog meer kunnen worden. Wij zijn een voorstander van een kostendekkende premie, zeker, maar door de extreem lage rekenrente lijkt het alsof pensioenpremies niet kostendekkend zijn. De premiebetalers krijgen daarvan nu de rekening gepresenteerd omdat zij nu ook met dezelfde extreem lage rekenrente moeten gaan werken. Gepensioneerden hebben daar al tien jaar last van. Dus ‘welkom bij de club’. Maar het is een rekening die volkomen overbodig is. Als je een internationaal normale rekenrente zou gebruiken, dan kan er worden geïndexeerd en dan hoeven de premies ook niet omhoog. Daar pleit 50PLUS al jaren voor: ga nou eens werken met een rekenrente die recht doet aan het langetermijnkarakter van pensioenkapitaal. Dat doet het kabinet zélf ook als ze vermogensbelasting heft. Uiteindelijk worden de pensioenen betaald uit de premies en het rendement dat daarop wordt gemaakt. Dat rendement ligt aanzienlijk hoger dan de risicovrije rente. Al meer dan veertig jaar, en ja, ook als je alle beurscrashes en recessies meetelt.

4.

“We gaan het anders doen in het nieuwe contract. Er komen pensioenpotjes voor iedereen, maar dat kost heel veel geld. Wie gaat dat betalen en wat word ik er beter van?”
De rekening van deze stelselwijziging is 60 tot maximaal 100 miljard euro. In de praktijk zal het vooral betaald worden door dertigers, veertigers en vijftigers, ten gunste van de jongste deelnemers. Wel is toegezegd dat de dertigers, veertigers en vijftigers gecompenseerd moeten worden. Dat kan alleen uit de premie of uit het vermogen. Dat vergroot echter de kans op kortingen.

5.

“Er zit 1500 miljard in de pensioenpotten. Waarom worden de pensioenen niet verhoogd?”
Tegenover dat grote bedrag staat natuurlijk ook een grote verplichting, want miljoenen mensen rekenen op een goed pensioen tot aan hun laatste adem. Dat nemen wij in Nederland heel serieus. Maar Nederland heeft de grootste pensioenreserve van de hele wereld, tegenover de allerlaagste rekenrente. Wij zijn echt uit balans met de rest van de wereld. Bekijk hierboven het overzicht van de andere landen in Europa. Kennelijk hebben wij heel veel bange mensen gekozen op belangrijke posities.

6.

“Mijn pensioen is al vele jaren niet verhoogd. Hoe kan dat? Ik heb toch een vordering op het pensioenfonds?”
Ja, u hebt een vordering op het pensioenfonds, maar er bestaat geen wettelijk recht op verhoging. Daar zijn rekenregels voor en die moeten aantonen dat er ook ruimte is voor verhoging. Omdat deze rekenregels heel streng zijn, zijn de pensioenen in de afgelopen jaren zelden verhoogd. Sterker nog: er zijn de afgelopen jaren mensen gekort op hun pensioen.

7.

“Het is toch mooi dat we direct kunnen indexeren en niet meer eindeloos geld moeten gebruiken om buffers op te bouwen?”
Ja, dat vinden wij ook een aanvaardbare deal. Maar omdat de rekenrente verder omlaag gaat en er nog 60 miljard aan financiële pijn moet worden verdeeld, zal verhoging van de pensioenen niet snel gebeuren.

8.

“Waarom blijft iedereen vasthouden aan rekenen met de risicovrije marktrente?”
Het kabinet, de politieke middenpartijen, De Nederlandsche Bank, het Centraal Planbureau en ongeveer de helft van de financiële deskundigen in het land zijn die mening toegedaan. Maar andere politieke partijen en de andere helft van de deskundigen in Nederland zouden de risicovrije rente het liefst loslaten. Dit blijft zeker zo tot de volgende Tweede Kamerverkiezingen. Het is dus een politieke keuze en wij vinden echt dat we ons arm rekenen.

9.

“Vertraging van de stijging van de AOW-leeftijd is toch een stap in de goede richting? We hoeven minder lang te werken! Waarom zo zwartgallig?”
Ten eerste omdat de AOW-leeftijd slechts twee jaar wordt bevroren. Daar hebben jongeren helemaal niets aan. En ten tweede omdat jongeren in Nederland nog steeds aankijken tegen een pensioenleeftijd van rond de 70 jaar. 50PLUS is niet opgericht om het pensioen nog even snel goed te regelen voor een paar babyboomers. Wij richten ons op de oude dag van alle Nederlanders. De scherpste kanten zijn eraf gehaald, maar wij vinden het echt onvoldoende!

10.

“Ik heb een zwaar beroep, ik werk in de thuiszorg en moet iedere dag de bedden verschonen en badkamers en wc’s schoonmaken. Ik red 66 jaar amper. Mag ik nog eerder stoppen?”
Ja, dat mag. Iedereen mag drie jaar eerder stoppen met werken, tenminste als je beroep is aangemerkt als een zwaar beroep. Dat betekent wel dat je werkgever je een tegemoetkoming zou moeten geven om dit financieel mogelijk te maken. De werkgever mag hiervoor 19.000 euro per jaar beschikbaar stellen zonder dat hij extra belasting hoeft te betalen. De werknemer kan de rest aanvullen door te sparen, door vrije tijd te sparen of door pensioen eerder op te nemen. Maar nogmaals: dat kan alléén als er wederzijdse afspraken zijn of als dit in een CAO is geregeld.

11.

“Als zzp’er zit ik in een broodfonds. Waarom is dat niet voldoende en moet ik gaan betalen voor een arbeidsongeschiktheidsverzekering?”
Het broodfonds kan voor de eerste twee jaar zeker een oplossing zijn. Maar bij langdurigere arbeidsongeschiktheid niet. Ter voorkoming van het afwentelen van de kosten van langdurige arbeidsongeschiktheid op de maatschappij is een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) een goed alternatief. Een verplichte, betaalbare arbeidsongeschiktheidsverzekering is ook belangrijk omdat verzekeraars sommige zzp’ers boven 60 jaar – en soms al boven 55 jaar – niet meer willen verzekeren. Beginnende zzp’ers die ouder zijn dan 55 of 60 jaar worden vaak niet geaccepteerd. En veel bestaande arbeidsongeschiktheidsverzekeringen zijn afgesloten tot een eindleeftijd van 60 jaar, daarna ontstaat er een gróót probleem. Met een verplichte AOV voor iedereen wordt dat probleem opgelost!

12.

“Wat had 50PLUS anders willen zien? Als jullie één ding zouden willen veranderen wat zou dat dan zijn? En waarom?”
Als de rekenrente zou worden verhoogd naar tenminste het Europese gemiddelde van circa 2,1%, dan had 50PLUS positief gestaan tegenover het pensioencontract. Veel elementen van het akkoord zijn aanvaardbaar, sommige elementen zijn bespreekbaar en andere zouden in de uitwerking kunnen worden bijgesteld. Maar nu de kunstmatig lage rekenrente niet eens onderwerp van discussie is geweest en door alle partijen wordt geaccepteerd, ligt ons pensioenstelsel onnodig op het hakblok.

► Lees ook: Wat gebeurt er met ons pensioenstelsel?

© 12 juni 2019