Te stil rondom Brexit

50PLUS vraagt zich af waarom er zeven weken voor de misschien wel definitieve Brexit-datum nog niets te merken is van voorlichting over de stand van zaken bij de voorbereidingen in Nederland.

Waarom is er zeven weken voor de misschien wel definitieve Brexit-datum niets te merken van voorlichting over de stand van zaken bij de voorbereidingen in Nederland? Dat vroeg Gerrit Jan van Otterloo aan coördinerend minister Blok (foto). “De minister heeft beloofd dat na de zomer de communicatie en voorlichting geïntensiveerd zouden worden, zo nodig ook met inzet van de massamedia. Van dat laatste heb ik in elk geval tot nu toe niets gemerkt”, aldus het Kamerlid van 50PLUS.

Begroting Europese Unie

50PLUS wil ook meer informatie over de stand van zaken bij de voorbereidingen van het Meerjarig Financieel Kader, de begroting van de Europese Unie voor de komende vijf jaar. “Als we discussiëren over transparantie in de Europese besluitvorming, dan komt de minister woorden tekort om het belang daarvan te onderstrepen”, zei Gerrit Jan van Otterloo. “Maar als het erop aankomt doet de minister zijn naam eer aan en stelt hij zich op als een ondoordringbaar blok beton. Er moet toch al wel een beeld zijn van wat haalbaar is en wat niet.”

► De volledige inbreng van Kamerlid Gerrit Jan van Otterloo bij het overleg ter voorbereiding van de Raad Algemene Zaken op 16 september met minister Blok van Buitenlandse Zaken: 

“Het is nog wat te vroeg voor de uitdrukking ‘vol verwachting klopt ons hart’, al liggen her en der de pepernoten al in de winkel. Maar wat de Brexit betreft is de uitdrukking alleszins actueel, ook al zijn de verwachtingen niet bepaald positief. De oppositie in het Lagerhuis is zingend de noodgedwongen recesperiode ingegaan en verder moeten we het doen met allerlei geruchten over mogelijke voorstellen die premier Boris Johnson heeft voor een aangepast overeenkomst met de EU over Brexit.

De in Engeland steeds vaker genoemde variant is een regeling waarbij de grens tussen Noord-Ierland en de Ierse republiek open blijft en de grens tussen het dan iets minder Verenigd Koninkrijk en de Unie ergens in de Ierse Zee komt te liggen. Die variant is eerder door de Britse regering verworpen, maar hoe groot acht de minister de kans dat die het nu wel zal redden? Is die variant acceptabel voor de Unie? Is de minister het eens met zijn collega Kaag die een paar dagen geleden aangaf dat het geduld van de EU met de Britten op begint te raken en dat we desnoods maar een No Deal Brexit moeten accepteren?

Over zeven weken is al het 31 oktober. Alle reden dus voor deze coördinerend minister om de commissie bij te praten over de actuele stand van zaken bij de voorbereidingen in Nederland op een mogelijke No Deal Brexit. Ik neem toch aan dat we nu op alle fronten veel beter zijn voorbereid dan in april? Tijdens het zomerreces kondigde de minister in een schriftelijk overleg aan dat na de zomer de communicatie en voorlichting geïntensiveerd zouden worden, zo nodig ook met inzet van de massamedia. Van dat laatste heb ik in elk geval tot nu toe niets gemerkt. Maar wat is er verder gebeurd als het gaat om communicatie en voorlichting? En hoe verlopen de contacten met Nederlandse staatsburgers in Engeland. Wat doet de ambassade op dat punt?

Dan het Meerjarig Financieel Kader. Volgens de informatie die we krijgen, pakt het Finse voorzitterschap stevig door, maar veel meer dan dat weten we niet. Als we discussiëren over transparantie in de Europese besluitvorming, dan komt de minister woorden tekort om het belang daarvan te onderstrepen. Maar als het erop aankomt doet de minister zijn naam eer aan en stelt hij zich op als een ondoordringbaar blok beton. Er moet toch al een veel beter beeld zijn van wat haalbaar is en wat niet dan in het voorjaar. 50PLUS hoort graag concreet van de minister op welke onderdelen wij onze verwachtingen beter kunnen matigen. Enige mentale voorbereiding is wat dat betreft beter dan een onaangenaam bericht, waarin alles in een keer op ons neerdaalt. En hoe groot is de kans dat er binnen de Europese Raad voor het eind van het jaar een akkoord komt zoals de Finnen willen?

In de geannoteerde agenda staat dat Finland de uitkomsten van de bilaterale gesprekken zal presenteren alsmede een planning voor de komende maanden. Kan de minister toezeggen dat hij de Kamer op beide punten zo snel mogelijk zal informeren?

Het is goed dat in de Raad Algemene Zaken uitgebreid aandacht wordt besteed aan de versterking van de rechtsstaat in de Unie. De ontwikkelingen van de afgelopen jaren in landen als Polen, Hongarije, maar ook Bulgarije en Roemenië onderstrepen het belang ervan. De fractie van 50PLUS deelt de mening van het kabinet dat een probleem met de rechtsstaat in één lidstaat gevolgen kan hebben voor de Unie als geheel. De keten is zo sterk als de zwakste schakel. 

Het invoeren van een jaarlijkse toetsingscyclus om de stand van zaken in de lidstaten te onderzoeken, vindt mijn fractie een goede zaak. Ook het meer betrekken van andere organisaties ondersteunen we. Gezien de ervaringen tot nu toe lijkt uitbreiding van het instrumentarium dat de Europese Commissie heeft om lidstaten tot de orde te roepen, wenselijk. Kan de minister aangeven welke instrumenten wat hem betref tin elk geval beschikbaar moeten komen. Hoe groot acht hij de kans dat dit daadwerkelijk gaat gebeuren, aangezien een aantal landen – we hoeven niet te vragen welke – dat helemaal niet nodig vinden?

Dat geldt in elk geval voor het voorstel om binnen het Meerjarig Financieel Kader een rechtsstaatverordening in te voeren. In het schriftelijk overleg liet de minister weten dat de Finnen zich nog beraden op hoe hiermee verder om te gaan. Is daar inmiddels al duidelijkheid over? Komt die verordening er?

50PLUS heeft met instemming gelezen dat de Raad Hongarije gaat horen in het kader van de procedure die het Europees Parlement heeft aangespannen. Democratie, rechtsstaat en grondrechten – met name ook voor de media – staan er in dat land niet best voor. We rekenen dan ook op een stevige aanpak.”

© 10 september 2019 – Foto: Rijksoverheid – Arenda Oomen