Vragen over bestuursakkoord Groningen

Er is een bestuurlijk akkoord met de provincie Groningen en zeven Groningse gemeenten over de versterking van huizen en gebouwen in de kern van het aardbevingsgebied.

In totaal komt er voor 1,5 miljard euro beschikbaar aan financiële tegemoetkomingen. De intentie van het bestuursakkoord is goed, zei Kamerlid Gerrit Jan van Otterloo in een wetgevingsoverleg in de Tweede Kamer hierover. “Maar zal het hiermee werkelijk beter gaan dan met alle afspraken die er in het verleden in de regio zijn gemaakt, en de vele zaken die spaak liepen? Is dit niet weer een bureaucratisch gebeuren? Is er capaciteit voor de uitvoering? Is het genoeg? En kunnen mensen op maat geholpen worden? De één neemt immers graag zelf initiatief, terwijl de ander ontzorgd moet of wil worden.”

Lees hier de complete inbreng van Kamerlid Gerrit Jan van Otterloo bij het wetgevingsoverleg over de begrotingsonderdelen inzake schadeafhandeling en versterking van Groningen van de portefeuilles BZK en EZK. Met minister Wiebes (EZK) en Minister Ollongren (BZK).

“De overheid heeft nieuwe bestuurlijke afspraken gemaakt met de provincie Groningen en zeven Groningse gemeenten over de versterking. In totaal komt er voor 1,5 miljard euro beschikbaar aan financiële tegemoetkomingen, middelen voor maatwerkregelingen en bijbehorende incidentele kosten. Dat is mooi en hoopgevend voor een min of meer goede afloop voor de bewoners van Groningen, voor zover dat nog mogelijk is natuurlijk, na alles wat zij hebben meegemaakt. Je kunt hen niet kwalijk nemen dat zij niet zoveel vertrouwen meer hebben in de overheid, na de vele gebroken afspraken en stroperige procedures.

Daarom zijn enkele vragen wel gerechtvaardigd:

• Hoe gaat de regering ervoor zorgen dat het geheel van deze regeling soepel en snel verloopt?

• Zijn er niet te veel categorieën, mitsen en maren, die ervoor zorgen dat het er een nieuw bureaucratisch gedrocht wordt gecreëerd?

• Is er voldoende uitvoeringscapaciteit met name bij de TCG beschikbaar om dit op te pakken?

• Is er voldoende technische capaciteit (aannemers, bijvoorbeeld) beschikbaar om mensen die dat willen, snel te helpen?

• De regering stelt dat de kosten voor veiligheid en schadeafhandeling op de NAM verhaald blijven worden. Er wordt ook gesteld dat financiële mutaties bij de voorjaarsnota in de begroting worden verwerkt. Kort en goed: welk deel komt voor rekening van de NAM?

• Voor hoeveel mensen zal de tegemoetkoming níét toereikend zijn?

• In hoeverre hebben bewoners inspraak gehad in de nu voorliggende afspraken?

• Hoe verhoudt dit pakket zich tot de eerdere stelling van toezichthouder SODM dat een crisisaanpak vereist is? Is dit deze crisisaanpak? Hoe voorkomen we dat we inderdaad 20 jaar bezig zijn met versterken, zoals SODM al eerder waarschuwde?

• Heeft de regering een moment in haar hoofd wanneer alles afgerond moet zijn? Welke meetbare doelen zijn er gesteld?

De minister van BZK gaat over de versterking, de minister van EZK over de schadeafhandeling. We vragen ons nog steeds af of het handig is dat beiden bij een ander ministerie zijn ondergebracht. Mooi symbool hiervoor is deze kunstgreep: een apart wetgevingsoverleg over onderdelen van twee separate begrotingen, met bijbehorende ministers. Als dit hier in de Kamer al gedoe oplevert, hoe zal het dan ter plekke gaan? De Groninger BodemBeweging verwoordde het als volgt: ‘Beide processen gaan over hetzelfde, namelijk hun huis’. En daar is geen speld tussen te krijgen. Want vooralsnog heeft deze splitsing, die vorig jaar plaatsvond, bepaald niet de gewenste resultaten gehad, getuige het beschamende aantal van slechts 300 huizen die in heel 2019 zijn versterkt.

De zorg in Groningen
Heel veel Groningers hebben dagelijks last van de gevolgen van de gaswinning. Maar je zal ook nog maar oud en fysiek kwetsbaar zijn. Ten bate van de zorg in Groningen is in het Nationaal Programma een zorgparagraaf opgenomen, met een investering ter waarde van 331 miljoen euro in de Groningse zorg in de toekomst. In 2018 was er het rapport bevingsbestendige zorg, en in 2019 werd het Groninger zorgakkoord gesloten. Allemaal top, maar graag horen we de voortgang van dit alles. Op de website van de NCG lezen we: ‘Uiterlijk moeten eind 2020 de planvorming en definitieve ontwerpen van de nieuwe zorgvoorzieningen gereed zijn. Naast de realisatie van nieuwe zorggebouwen werken de partijen aan een planning voor het versterken en aardbevingsbestendig maken van 48 andere zorggebouwen. Het gaat onder andere om verpleeghuizen, verzorgingshuizen, woongemeenschappen en gebouwen waarin dagbesteding is gevestigd.’ Hoe staat het met deze planvorming?

Ook stellen we de minister nogmaals de vraag of de veiligheidseis van gebouwen betreffende minder zelfredzamen wel toereikend is. Ook in de nieuwe plannen. En hoe staat het met enige vorm van afspraken omtrent thuiswonende kwetsbare ouderen?

Schadeafhandeling
Treurigerwijs behoeft dit onderwerp niet eens introductie of toelichting. Nog circa 30.000 dossiers staan er, korter of langer, in de wacht. Ongetwijfeld zijn er individuen van goede wil. Maar dat is het systeem niet. Wij vragen aan de minister concreet: waar gaat het fout? Wat gaat hij doen? Het geheel doet me denken aan de ‘hashtag’ die enige tijd geleden omtrent de verstrekking van hulpmiddelen ontstond: Regel het!”

© 12 november 2020