Slecht klimaatakkoord wordt over de schutting gegooid en de volksvertegenwoordiging wordt niet serieus genomen
Het klimaatakkoord houdt ons bezig, maar hoe zit dat nu op Provinciale Staten niveau?
Column van ons Provinciaal Statenlid Jaap Haasnoot leest u onder
‘lees meer’
In de maand november wordt zowel van gemeentes als de provincies gevraagd om akkoord te gaan met het klimaatakkoord. Het klimaatakkoord is een nogal uitgebreid verhaal dat o.l.v. Ed Nijpels door allerlei belanghebbenden in elkaar is geschroefd. Het kabinet heeft er vervolgens nog een vederlicht plasje over gedaan. Nu is het dus de beurt aan de volksvertegenwoordigers in gemeenten en provincies om bij het kruisje te tekenen. De uitvoering ligt vervolgens vooral bij onvoldoende democratisch gelegitimeerde koepels en samenwerkingsverbanden.
Wensdenken
Het hele voortraject vond trouwens plaats voordat de heisa rond de stikstofkwestie uitbrak. Alhoewel de stikstofproblematiek integraal onderdeel uitmaakt van het pakket aan problemen dat we met het klimaatakkoord te lijf moeten komt het woordje stikstof maar drie keer voor in het klimaatakkoord. Was dat maar het enige probleem ! Het akkoord is een feite een product van wensdenken waarbij de belangrijkste succesvoorwaarden ontbreken.
Decentralisatie klimaattaken volgt oud patroon
Als we ons echt beperken tot de kern van het probleem voor de lagere overheden dan is dat het feit dat er door het rijk een product over de schutting wordt geworpen dat onuitvoerbaar is en daarnaast tot de verkeerde of onvoldoende resultaten leidt. Je kunt zeggen dat er in feite sprake is van een decentralisatie van klimaattaken naar gemeenten en provincies die qua aanpak net zo desastreus is en tot dezelfde slechte resultaten leidt als de decentralisatie van taken op het gebied van het sociaal domein. Er is werkelijk helemaal niets geleerd.
Puntsgewijs komt het standpunt van 50PLUS Zuid Holland op het volgende neer:
- We zien de urgentie om de in het klimaatakkoord genoemde problematieken aan te pakken;
- Het is voor ons niet duidelijk of de fraaie doelstellingen haalbaar zijn of uitvoerbaar gemaakt kunnen worden. Dat heeft te maken met het volgende punt:
- De beleidsvoorbereiding is nog onvoldoende:
- Er zijn nog teveel openstaande vragen en onduidelijkheden,
- Er zijn nog teveel onzekerheden en risico’s,
- Het is onduidelijk in welke mate de kritische succesfactoren worden vervuld;
- In feite gooit de rijksoverheid de problematiek bij de lagere overheden over de schutting. Het klimaatakkoord is een halffabricaat waaraan nog van alles ontbreekt. Daarmee hebben we o.a. de volgende problemen:
- We weten in feite niet waarover we besluiten c.q. de consequenties zijn onvoldoende duidelijk. Dit betreft b.v. kosten, neveneffecten, haalbaarheden van doelen en benodigde middelen;
- We zien resultaatverplichtingen waar gezien de ontbrekende volledige onderbouwing niet verder gegaan zou moeten worden dan inspanningsverplichtingen;
- We hebben problemen met procedures, werkwijzen en de impliciete bestuurscultuur;
- We hebben bovendien de indruk dat het ambitieniveau gezien de beschikbare middelen en omstandigheden, in ieder geval voor het grondgebied van onze provincie, te hoog ligt.
Het klimaatakkoord is slecht gereedschap
In feite zitten we in een situatie waarin de beleidsvoorbereiding nog niet is afgerond. Het complete plaatje is dus nog niet duidelijk. Toch wil men knopen gaan doorhakken waarna geen terugweg of majeure koerswijziging meer mogelijk is.
De fractie van 50PLUS in de provincie Zuid Holland gaat uit van het principe “bij twijfel niet inhalen”. Ik denk dat we ons als overheid niet meermalen moeten stoten aan dezelfde steen. Zowel de gemeenten als provincies moeten naar onze mening geen onhaalbare opdrachten aannemen van het Rijk. Dat betekent dat lokale bestuurders nu eens het lef moeten hebben om de oren niet naar de partijgenoten in het kabinet te laten hangen. Het klimaatakkoord gaat in de huidige vorm in ieder geval niet werken en/of veel bijkomende schade veroorzaken. Het is zinloos en contraproductief om met slecht gereedschap en onvoldoende vakmanschap een moeilijk klus te willen klaren.