Doe TBS’ers op verlof GPS-enkelband om

Minister Dekker gaat overstag en zal op verzoek van 50PLUS dit jaar nog starten met een proef met enkelbanden voor TBS’ers die op verlof gaan vanuit een TBS-kliniek.

Sinds het debat over Anne Faber begin april zijn er ten minste negen gevallen van onttrekking vanuit een TBS-kliniek geweest. Het gaat dus niet om incidenten, maar om een structureel probleem.

“Voor 50PLUS staat de veiligheid van de samenleving voorop. Daarom willen we dat TBS’ers die op verlof gaan altijd een GPS-enkelband om krijgen zolang de risico-inschatting nog niet betrouwbaar is”, zo stelde Henk Krol in een algemeen overleg over TBS met minister Dekker. In april zei Dekker nog ‘nee’ tegen het voorstel van 50PLUS om TBS’ers bij het verlof vanuit een TBS-kliniek standaard een enkelband om te doen. Vandaag zegt minister Dekker: “Toen was het ‘nee’, nu is het ‘ja’. Ik doe de heer Krol de toezegging dat er een proef komt met GPS-enkelbanden voor TBS’ers op verlof.” Henk Krol: “De aanhouder wint. We zijn blij dat minister Dekker nu tot een andere conclusie komt en ons voorstel overneemt.”

► De volledige inbreng van Henk Krol in het debat met minister Dekker van Rechtsbescherming:

“Op 3 april jl. voerden we een debat over de moord op Anne Faber. Mijn fractie stelde dat de veiligheid van de samenleving voorop staat en dat risico-inschattingen soms totaal verkeerd uitpakken. Daar was geen verschil van mening over. We vroegen om een GPS-enkelband bij verlof. De minister ontraadde dit. Hij stelde dat je van geval tot geval moet bekijken wat er nodig is aan toezicht. Hij vond het te ver gaan om dat standaard te doen. De reclassering zou echt heel goed kunnen aangeven wanneer zoiets noodzakelijk is en wanneer niet, aldus de minister.

De onttrekkingen – dus veroordeelden die in een kliniek verblijven en niet terugkomen van verlof – zijn helaas schering en inslag. We sloegen er de maandelijkse rapporten DJI op na. Sinds dat debat op 3 april jl. waren er de volgende onttrekkingen:

Op 30 april vanuit de Mesdagkliniek
Op 1 mei vanuit de Pompestichting
Op 3 mei uit de Van der Hoevenkliniek
Op 13 mei uit de Mesdagkliniek
Op 14 mei opnieuw uit de Mesdagkliniek. De tbs’er reed tijdens zijn onttrekking rond in een gestolen auto
Op 22 mei verdween een TBS’er ongeoorloofd uit de Van der Hoevenkliniek.

Het DJI-rapport over de maand juni staat nog niet online, maar in de krant lazen we al over de onttrekking van Peter M, begin juni. Hij werd na het verspreiden van een signalement herkend op station Breda en opgepakt.

En ook dit weekend was er sprake van twee onttrekkingen vanuit Den Dolder. De verdwijning zou geen direct gevaar opleveren, volgens de kliniek. Zijn ze alweer binnen? Het overzicht van juni is nog incompleet, maar we zitten sinds dat debat al op negen ongeoorloofde onttrekkingen.

Terug naar de risico-inschatting. Ook al zou de reclassering bij alle verlofbewegingen vanuit een TBS-kliniek betrokken worden, zoals de minister stelt, dan is er nog een groot probleem. De Onderzoeksraad voor veiligheid concludeerde namelijk dat de risicobeoordeling verbeterd moet worden. Dat er een breed gedragen, doelgroepgericht en gevalideerd instrumentarium ontwikkeld moet worden voor de risico-inschatting.

Een enkelband omleggen bij verlof vanuit een TBS-kliniek lijkt daarom toch wel het minste. Dan weet je waar ze zijn als ze verdwijnen. Al was het maar als een tijdelijke maatregel, totdat dat verbeterde risico instrument waar de Onderzoeksraad op hamert, er is.
Want waarom niet?
• Staat zo’n band de resocialisatie in de weg? Natuurlijk niet. Een enkelband wordt vaak gebruikt bij voorwaardelijke vrijheidsstraffen zodat de veroordeelde gewoon naar zijn werk kan gaan.
• Is een standaard enkelband te duur? Kan de minister voorrekenen hoeveel het kost? Daar graag in meenemen de kostenpost van het opsporingswerk door politie als er iemand verdwijnt.
• Bovendien de veiligheid van de samenleving staat voorop. Je komt tenslotte niet zomaar in een TBS-kliniek.

Ik kan de eerdere weigering van de minister niet rijmen met de waaier aan maatregelen die de minister neemt op het TBS dossier. Krijgt ons voorstel een herkansing?

De huidige beoordeling door het Pieter Baan Centrum en de reclassering is voor een groot deel gebaseerd op observatie en gesprekken. De neurologische kant van het risico op recidive krijgt in het Pieter Baan Centrum al wel aandacht, maar de vraag is of dat meer moet worden. Internationaal onderzoek toont aan dat de kans op ernstige recidive voorspeld kan worden met een MRI-scan. Kan de minister aangeven hoe ver we in Nederland zijn met de toepassing van neurologie? Gaat de minister hier op inzetten?

Zojuist kwam via het Algemeen Dagbad het bericht binnen dat in de Rotterdamse tbs-kliniek Kijvelanden een groepsleider zou hebben gewerkt die eerder was ontslagen in de gevangenis van Zoetermeer vanwege handel in drugs en telefoons. Toch kreeg hij zonder problemen een Verklaring Omtrent Gedrag. Kan de minister, desnoods schriftelijk, hierop reageren?”

© 26 juni 2019