Plan om woningnood op te lossen

50PLUS lanceert een plan om de woningnood op te lossen zelfs zonder te bouwen. “50PLUS wil geen oplossingen die de schaarste herverdelen, maar die meer woonruimte opleveren”, zei Henk Krol bij de presentatie van het noodplan.

▲ De regering moet een voorstel doen voor permanente zelfbewoning van recreatiewoningen. Dat vindt een meerderheid van de Tweede Kamer; een motie van 50PLUS daarover is aangenomen! Permanente bewoning van recreatiewoningen helpt de woningnood op te lossen.

“Je kunt honderdduizend woningzoekenden aan een huis helpen en vaak nog zonder te bouwen ook!”, zei Henk Krol bij het debat Wonen en ruimte. De fractievoorzitter van 50PLUS noemde tal van oplossingen die nu onderbenut blijven, waaronder een premie voor wie verhuist naar een krimpgebied en de permanente bewoning van recreatiewoningen.

De Tweede Kamerfractie van 50PLUS kwam vandaag met een noodplan om de woningnood op te lossen. “Misschien dat niet alles kan, maar wij hebben ons best gedaan voor een constructieve bijdrage, deels met maatregelen zonder kosten, zonder stikstofuitstoot en zonder het gebruik van schaarse grond en schaars materiaal”, zei Henk Krol tegen de kersverse minister van Milieu en wonen, Stientje van Veldhoven.

Henk Krol: “De wooncrisis heeft veel oorzaken. Op de woningmarkt komt het beleid van ministeries als VWS en Financiën samen tot een optelsom van tekorten. De tribune zit niet voor niets bomvol. Mensen willen een huis. Iemand die nog een huur- of koopwoning kan betrekken, betaalt de hoofdprijs. Elf jaar wachten voor een huurwoning van 900 euro, het is geen uitzondering meer. Jongeren blijven bij hun ouders wonen en stellen de start van een gezin uit. De consequenties voor de toekomst zijn niet te overzien.”

50PLUS wil oplossingen, kondigde Henk Krol aan. “Geen oplossingen die de schaarste herverdelen, maar die meer woonruimte opleveren. We hebben een noodplan opgesteld. Het mooie is dat we een begrotingsoverschot hebben. Een deel daarvan besteden om de wooncrisis op te lossen lijkt ons zeer verstandig. Het maatregelenpakket van 50PLUS is deels van tijdelijke aard, een extra impuls om op adem te komen.” Vervolgens presenteerde Henk Krol de maatregelen die 50PLUS wil nemen.

Maatregelen om meer te bouwen

• Met de invoering van de verhuurderheffing is de bouw van de sociale huurwoningen ingestort. Deze belastingmaatregel heeft de volkshuisvesting aantoonbare schade toegebracht. 50PLUS stelt voor om de verhuurderheffing gedurende 20 jaar te halveren, ten behoeve van nieuwbouw van sociale huurwoningen. De voorwaarde die we graag stellen is een percentage voor leeftijdsbestendig bouwen. We moeten namelijk nu beginnen met een woningvoorraad die is afgestemd op de komende vergrijzingsgolf. Overigens kan iedereen daar trouwens goed en comfortabel in wonen. Inzetten op leeftijdsbestendige woningen trekt de hele woningmarkt vlot. Een senior op de goede plek en zijn woning vrij voor starters en gezinnen.

• Op 1 januari 2015 werden, overigens zeer tegen onze zin, de verzorgingshuizen gesloten. Het idee erachter was dat mensen met de geoptimaliseerde thuiszorg langer thuis konden wonen. Die thuiszorg is overigens niet geoptimaliseerd en hulpbehoevende ouderen wonen nog wel thuis. Dan stromen ouderen niet meer door en komen er minder huizen vrij voor starters en gezinnen. Het gaat om ongeveer honderdduizend ouderen die anders waarschijnlijk in een verzorgingshuis zouden wonen. Of te wel zo’n honderdduizend woningen die niet vrijkomen voor woningzoekenden. De sluiting was daarmee om meerdere redenen een desastreuze maatregel. Hier ligt tegelijkertijd een belangrijke sleutel voor het vlottrekken van de woningcrisis. We pleiten voor een stimuleringsregeling voor het bouwen van woon-zorg complexen. Het grote gat tussen zelfstandig wonen en het verpleeghuis moet worden opgevuld. Gemeenten spelen hier een rol in het inventariseren van de behoefte. Voorwaarde zou moeten zijn dat een groot percentage van de woningen die met de regeling worden gebouwd, voor de sociale huur bestemd is.

• We pleiten voor een subsidieregeling voor het bouwen van minihuisjes, kleine volwaardige woningen (oftewel ‘tiny houses’) door particulieren op eigen grond. De voorwaarde om in aanmerking te komen voor zo’n subsidie is het verhuren van het minihuis en geen zelfbewoning. Het doel is namelijk dat er meer woningen komen. Woonsplitsing zou hier ook onder moeten vallen omdat dat woningen oplevert voor relatief weinig kosten.

Het stimuleren van het vrijkomen van woningen

• De permanente zelfbewoning van recreatiewoningen voor hen die dat willen zal woningen opleveren. Mensen houden vaak een woning aan zonder dat ze er zijn. Dat is zonde in tijden van schaarste. Is de minister bereid permanente bewoning van recreatiewoningen op grote schaal mogelijk te maken? Voorwaarde is zelfbewoning, om doorverkoop tegen te gaan. Voor gebieden in kwetsbare natuur zou een uitzondering moeten gelden.

• Wil de minister onderzoeken of een verhuispremie zinvol is, voor iedereen die een sociale huurwoning achterlaat, en dus na verhuizing niet weer een sociale huurwoning betrekt. Dat kan gaan om ouderen die in een duurder zorgappartement gaan wonen, en om mensen die naar het buitenland vertrekken. Dit sluit deels aan bij de bestaande remigratieregeling, die nu niet inclusief is en slechts voor mensen geldt die buiten Nederland zijn geboren. De regeling stopt met ingang van 1 januari 2025. 

• Bevorderen samenwonen. Er is een motie aangenomen van 50PLUS over het uitvoeren van een kosten-batenanalyse naar samenwonen. Dat zal ook woningen opleveren, het gaat vereenzaming tegen, het kan mantelzorgers ontlasten en het is zelfs goed voor het verminderen van de CO2-uitstoot. Kan de minister aangeven hoe en op welke termijn de motie wordt uitgevoerd?

• Een verhuispremie voor het vertrek naar krimpgebieden. Nederland kent negen krimpregio’s en elf anticipeerregio’s. Krimpgebieden hebben al langere tijd te maken met een dalend bevolkingsaantal, voor anticipeergebieden zal dit op termijn aan de orde zijn. Behalve daling in de aantallen verandert ook de demografische samenstelling in deze gebieden. Jonge mensen trekken er per saldo weg, de zittende bevolking wordt ouder, de voorzieningen verdwijnen. Kan er een tijdelijke verhuispremie komen voor mensen die een woning in een dichtbevolkt gebied verlaten en zich vestigen in een krimpgebied of een anticipeerregio? Dat zou ook mogelijk moeten worden met behoud van bijstandsuitkering.

“Voor dit pakket aan maatregelen is flankerend beleid nodig. Bijvoorbeeld voorlichting in de vorm van een ondersteunende website, voor het samenbrengen van alle mogelijkheden voor huurders en bouwers”, stelde Henk Krol en hij besloot zijn betoog met twee vragen op het terrein van andere bewindslieden:

• Hoe staat de minister tegenover de Kamernood? Uit de brieven blijkt dat er op de korte termijn geen echte oplossing komt. De minister van OCW zei al in 2018 dat het aantal internationale studenten verminderd moet worden. Dat zou ook de kamernood kunnen oplossen.

• Hoe staat het kabinet tegenover het tactisch verwerven van landbouwgrond ten behoeve van woningbouw? Het aantal boeren dat stopt is groot. De tactische opkoop van landbouwgrond lijkt nodig om de woningbouw vlot te trekken. •

Bij de foto’s: De Tweede Kamer nam de petitie ‘Wonen is een recht; stop de verhuurdersheffing’ in ontvangst. 50PLUS is het daar helemaal mee eens! Henk Krol nam de petitie namens 50PLUS in ontvangst.

© 11 november 2019