Enorme waardering voor alle politiemensen

Martine Baay 950 maart 2021 1

50PLUS heeft enorme waardering voor alle politiemannen en -vrouwen die dag en nacht, vaak onder moeilijke omstandigheden, voor onze veiligheid zorgen. “Ondanks overbelasting en personeelstekorten staan zij voor ons klaar. Het kan geen kwaad om dat in dit Huis nog eens naar voren te brengen”, zei 50PLUS-Senator Martine Baay dinsdag 20 april in de Eerste Kamer.

Zij sprak die waardering uit bij de behandeling in de Senaat van het wetsvoorstel Geweldsaanwending Opsporingsambtenaar. Bij het uitoefenen van hun taak wordt in sommige gevallen door politiemensen geweld toegepast jegens de burger. In de Ambtsinstructie is vastgelegd wanneer geweld mag worden aangewend. Het wetsvoorstel Geweldsaanwending Opsporingsambtenaar ziet toe op de beoordeling van het gebruik van geweld.

Politieambtenaren krijgen in dit voorstel voortaan een aparte positie als veroorzaker van lichamelijk letsel of dood door schuld. Agenten moeten zich houden aan de vastgestelde geweldsinstructie maar pas achteraf kan worden vastgesteld of het toegepaste geweld proportioneel was.

Gedurende het tijdsverloop van het huidige strafrechtelijk onderzoek wordt de agent aangemerkt als verdachte. Een kwalificatie die voor de betrokkene als zwaar belastend wordt ervaren. Tegelijkertijd wordt van de agent verwacht dat hij geweld gebruikt als dit noodzakelijk is bij de uitoefening van zijn taak. De betrokken opsporingsambtenaar zit dus als het ware in een spagaat, stelde Martione Baay. Dit wetsvoorstel moet voorzien in diens uitzonderlijke positie in het strafrecht.

Onder meer wordt een specifieke strafuitsluitingsgrond gecreëerd voor opsporingsambtenaren die geweld hebben toegepast in het uitoefenen van hun taak als politieambtenaar en daarbij de geldende geweldsinstructies hebben gevolgd. Met andere woorden: een agent die geschoten heeft of geweld heeft gebruikt is niet strafbaar als hij zowel binnen de Ambtsinstructie als de Politiewet 2012 heeft gehandeld.

Senator Baay merkte in haar bijdrage aan het debat op, dat een ieder zal erkennen dat de politie de taak heeft tot handhaving van de rechtsorde en soms het gebruik maken van geweld daarbij onvermijdbaar is. Een opsporingsambtenaar heeft daarom ook de bevoegdheid om geweld toe te passen. Maar volgens Martine Baay mag gebruik van geweld alleen geschieden onder strikte voorwaarden. “Geweld mag slechts worden gebruikt als het proportioneel is. Iedere keer moet een weging plaatsvinden wat in het concrete geval het doel is van een geweldsaanwending of dat doel de geweldsaanwending rechtvaardigt en of dat doel niet op andere minder ingrijpende wijze bereikt had kunnen worden.”

50PLUS is absoluut voorstander van het handhaven van de rechtsstaat maar dat neemt niet weg dat de Senaatsfractie kritisch staat jegens het gebruik van geweld óók als dat door agenten wordt toegepast in de uitoefening van hun taak. “Geweld door overheidsoptreden tegen burgers is en blijft een inbreuk op hun grondrechten. Het grijpt diep in in de rechten van burgers, zeker als deze inbreuk de dood ten gevolge heeft”, sprak Martine Baay.

Lees HIER de volledige bijdrage van Senator Baay.

20 april 2021